абза́ц, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Чырвоны радок, водступ управа ў пачатку першага радка тэксту.
Пісаць з абзаца.
2. Частка тэксту паміж двума такімі водступамі.
Прачытаць першы а. на памяць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
убо́к, прысл.
Управа або ўлева ад чаго‑н. Белаваты струмень, нібы рака, перасек .. [хлопцам] дарогу і пачаў адносіць човен убок. Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарнары́знік, ‑а, м.
Уст. Манах. Любілі гуляць вечарамі па шляху і чарнарызнікі, што жылі вось тут, управа, у манастыры. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абза́ц, ‑а, м.
1. Водступ управа ў пачатку першага радка якога‑н. тэксту; чырвоны радок.
2. Частка тэксту паміж двума такімі водступамі. Прачытаць першы абзац.
[Ням. Absatz — уступ.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
правле́ние ср.
1. (управление государством) праўле́нне, -ння ср.; кірава́нне, -ння ср.;
о́браз правле́ния спо́саб (лад) праўле́ння;
2. (орган, возглавляющий учреждение) праўле́нне, -ння ср.; (управа) уст. упра́ва, -вы ж.;
волостно́е правле́ние валасна́я ўпра́ва;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́гнуцца, ‑гнуся, ‑гнешся, ‑гнецца; зак.
Прыняць дугападобную форму, утварыць выгіб. Не даходзячы да лукі, выгнуўшыся яшчэ раз каля лесу вельмі прыгожаю дугою, Нёман, забіраў управа. Колас. Залез на дрэва — ўніз ляціш, Бяроза выгнецца дугою. Барадулін. Рэчка выгнулася тут Срэбнаю падковай. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уле́ва, прысл.
У левы бок; проціл. управа. Дарога паварочвала то ўправа, то ўлева. Краўчанка. Лена крута павярнула ўлева, ведаючы, што тут жа ўніз вядзе лесвіца. Скрыган. // У левым баку, злева. Улева ад сябе .. [Агапа] ўбачыла ў Любіных руках халацік. Мурашка. Улева прасвечваўся гасцінец. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спра́ваII ж.
1. (дело, работа) обл. спра́ва, -вы ж.;
2. (снаряжение) обл. начы́нне, -ння ср.;
3. (управа) уст., прост. упра́ва, -вы ж., ра́да, -ды ж.;
нет спра́вы с ним не́льга яму́ даць ра́ды, нія́к не спра́віцца з ім.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ац, атс ’выгук, якім паварочвалі валоў направа’ (КСТ), польск. ać, at, ot, otsie, odś, славац. hot, чэш. hot, в.-луж. hót, н.-луж. hot. Згодна з народнай этымалогіяй, з ад сябе (от себе), польск. od siebie ’направа’, як ксо (к собе) ’налева’ (КСТ), параўн. таксама ўкр. цобе ’направа’, цоб ’налева’, якія, згодна з Патабнёй, Из записок, 2 (1888), 79, з дʼ себе ’ад сябе, управа’, к соб ’к сабе, улева’, acsabé ’направа’ (Пятк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вір, ‑у, М у віры; мн. віры, ‑оў; м.
1. Кругавы, лейкападобны рух вады, які ўзнікае ад сутыкнення сустрэчных плыней. Сама рака цякла спакойна, толькі вір управа ад лодкі ўсё бурліў і пераліваўся. Кулакоўскі. // Месца ў рацэ, звычайна глыбокае, з ямай, дзе адбываецца завіхрэнне вадзяной плыні. Завівалася на вірах цёмная вада. Грахоўскі.
2. перан. Бурлівы, імклівы рух чаго‑н. Вір падзей. Вір пачуццяў. □ З першых дзён.. [Люба] з галавой акунулася ў вір студэнцкага жыцця. Васілевіч.
•••
У віру на калу — а) пра няўстойлівае, няпэўнае жыццё; б) далёка, невядома дзе.
Хоць у вір галавою — пра цяжкае, безвыходнае становішча.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)