ува́риваться возвр., страд. ува́рвацца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ува́рванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. ува́рваць — увары́ць і ува́рвацца — увары́цца.
уварва́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. урыва́цца — уварва́цца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
урыва́цца 1, ‑аецца.
Незак. да урыцца.
урыва́цца 2, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да уварвацца.
2. Зал. да урываць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вто́ргнуться сов.
1. уварва́цца;
2. (вмешаться) умяша́цца; см. вторга́ться;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шу́нуць, -ну, -неш, -не; шунь; зак.
1. Раптам паліцца, хлынуць, уварвацца ў што-н.
Шунула вада.
У пакой шунула свежае паветра.
2. перан. Пайсці масай (пра людзей); паступіць у вялікай колькасці.
Натоўп шунуў.
Заказы шунулі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ува́рванне ср.
1. в разн. знач. ува́ривание;
2. тех. вва́ривание;
1, 2 см. ува́рваць
уварва́нне ср. вторже́ние; см. уварва́цца 1, 3
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уско́чыць, -чу, -чыш, -чыць; зак.
1. на каго-што. Скокнуўшы, апынуцца дзе-н.
У. на лаўку.
2. Хуткім рухам падняцца з месца.
У. ад спалоху.
3. у што. Скочыць у сярэдзіну чаго-н.
У. у лодку.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раптам з’явіцца, узнікнуць (пра прышч, нарыў і пад.).
На лбе ўскочыў гузак.
5. у што. Імкліва ўвайсці, сілай уварвацца куды-н.
Байцы ўскочылі ў горад.
6. у што. Трапіць куды-н. выпадкова.
У. у яму.
|| незак. уска́кваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
урыва́цца I несов. (рылом — о животных) врыва́ться, зарыва́ться
урыва́цца II несов.
1. врыва́ться; вла́мываться; вторга́ться;
2. перен. (внезапно, быстро проникать) врыва́ться;
3. перен. вме́шиваться, вторга́ться;
1-3 см. уварва́цца;
4. страд. урыва́ться; отнима́ться; см. урыва́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прарва́цца, ‑рвуся, ‑рвешся, ‑рвецца; ‑рвёмся, ‑рвяцеся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разадрацца, утварыўшы дзірку. Рукавы на локцях прарваліся.
2. Сілай, напорам, пераадолеўшы перашкоды, прайсці, уварвацца. У зямлянку з дзвярэй прарвалася вада, яна залівала гліняную падлогу. Гурскі. // Пераадолеўшы супраціўленне, прайсці, прабіцца. — Недзе, кажуць, цэлая наша армія прарвалася з гарматамі, з танкамі. Навуменка. [Камісар:] — Сёння ўначы мы паспрабуем прарвацца па балоце. Нам памогуць. Чыгрынаў. // Пранікнуць, прайсці праз якую‑н. перашкоду (аб праменях святла, сонца і інш.). Праз хмары гатова было вось-вось прарвацца сонца. Мележ.
3. перан. Нечакана і буйна выявіцца, праявіцца (пра якое‑н. стрыманае пачуццё, стан). Хваравітая раздражненасць, якая не раз ужо спрабавала прарвацца, раптам хлынула ў Даміры цераз край. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
укліні́цца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.
Увайсці, удацца клінам, вузкаю палосай у сярэдзіну чаго‑н. Сабраўся быў павярнуць у вёску, як заўважыў у маладым калгасным садзе, што глыбока ўклініўся ў поле, чалавечую постаць. Хадкевіч. На мяккай мураве ў зацішку. Дзе лес густы ўклініўся ў луг, Гуляюць [дзеці] у ката і мышку. Смагаровіч. У вярхоўях Бярэзіны, прытоку Дняпра, паміж марэннымі ўзвышшамі ўклінілася Верхне-Бярэзінская нізіна. Прырода Беларусі. // Уварвацца куды‑н. Брыгада прарвала варожую абарону, глыбока ўклінілася ў размяшчэнне немцаў. Мележ. Лыжныя батальёны, разведка, конніца, пяхотныя падраздзяленні глыбока ўклініліся ў варожы тыл. Асіпенка. // Уціснуцца паміж кім‑, чым‑н. [Марынка] ўклінілася паміж Паходнем і Заранікам, сунула Паходню свой пакунак і ўзяла абодвух пад рукі. Хадкевіч. // перан. Разм. Умяшацца ў што‑н. — Дык можа б за гэта і па чарцы выпілі? — нарэшце дачакаўся моманту Басько, каб уклініцца ў гаворку мужчын. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)