Макрэча ’макрата’ (ТСБМ). Відавочна, старое (?) утварэнне ад mokrъ і ‑etja < ‑otja < ‑ota. Падрабязней гл. Трубачоў, Проспект, 59–61.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дало́нь ’далонь’. Рус. дыял. доло́нь, укр. доло́ня, польск. dłoń, чэш. dlaň, балг. длан, серб.-харв. дла̏н, ст.-слав. длань. Прасл. *dolnъ ’тс’. Роднасныя формы ў балт. мовах: літ. délnas, délna ’тс’, лат. del̃na. Параўн. Фасмер, 1, 526; Траўтман, 51; Бернекер, 1, 208; Трубачоў, Эт. сл., 5, 63–64. Гісторыя гэтага слова, здаецца, вельмі складаная (аб чым Трубачоў, там жа).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абсудо́біцца ’урабіцца, запэцкацца’ (Хрэст. дыял.), параўн. рус. судобіть ’меціць, прызначаць’ да судьба, гл. Трубачоў, Дополн., 3, 796. Семантычна няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ду́рань ’дурань’. Укр. ду́рень ’тс’. Субстантываваная форма прыметніка *durьnъ ’дурны і г. д.’ (гл.). Трубачоў, Эт. сл., 5, 163.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Людзець ’мець павагу да людзей’ (смарг., Сцяшк. Сл.). Праславянскае ўтварэнне на ‑ěti ад lʼudъ (Трубачоў, Эт. сл. 15, 190).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Адзіна́ццаць < прасл. *jedinъ na desete. Гл. Райхенкрон, Зб. Кашмідэру, 152; Слаўскі, 1, 545; Трубачоў, Дополн., 3, 122; Супрун, Числит., 46–47.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бяля́сы ’белаваты, з белымі плямамі’ (Нас.). Вытворнае ад бе́лы. Параўн. рус. беле́сый, польск. białasy, славац. belasý. Гл. Трубачоў, Дополн., 1, 148.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гары́ца ’невялікая горка’ (Сл. паўн.-зах.). Трубачоў (Эт. сл., 7, 45) разглядае прасл. *gorica (памянш. ад *gora), але без бел. матэрыялу.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зо́лкі ’сыры, пранізлівы’. Рус. арханг. золко́й ’кіслы’. Прыметнік ад zol‑ (гл. золь 1) з суфіксам ‑ъk‑. Трубачоў, Слав. языкозн., V, 179.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Караба́н ’складка на скуры, маршчыны’ (З нар. сл., Сцяшк. МГ) да прасл. korbiti ’моршчыць’ < korbъ ’каробка’ (Трубачоў, Эт. сл., 11, 52).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)