канкатэні́раваць
‘счапіць (счэпліваць), аб'яднаць (аб'ядноўваць) што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
канкатэні́рую |
канкатэні́руем |
| 2-я ас. |
канкатэні́руеш |
канкатэні́руеце |
| 3-я ас. |
канкатэні́руе |
канкатэні́руюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
канкатэні́раваў |
канкатэні́равалі |
| ж. |
канкатэні́равала |
| н. |
канкатэні́равала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
канкатэні́руй |
канкатэні́руйце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
канкатэні́раваўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
счэ́плівацца несов., возвр., страд. сцепля́ться; см. счапі́цца I, счэ́пліваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скрю́чивать несов.
1. (сгибать) разг. згіна́ць у крук, ску́рчваць;
2. (сцеплять крюками) спец. скруко́ўваць, счэ́пліваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
счэп, ‑а, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. счэпліваць — счапіць.
2. Прыстасаванне, пры дапамозе якога счэпліваюць што‑н. Вагонныя счэпы.
3. Група з некалькіх счэпленых сельскагаспадарчых прылад, машын і пад. Трактар ішоў павольна, за счэпам культыватараў цягнуўся доўгі хвост жаўтавата-шэрага пылу. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сцепля́ть несов.
1. (цеплять одно за другое) счапля́ць, счэ́пліваць;
2. (соединять сплетая) сашчапля́ць, сашчэ́пліваць;
3. (сжимать) разг. сціска́ць, сціна́ць; см. сцепи́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Выпрага́ць (БРС). Рус. выпряга́ть, прягу́, прячь, укр. випряга́ти, прягти, ст.-рус. напрягу, напрячи, польск. sprząg ’вупраж’, spręgać ’сцягваць, счэпліваць’, в.-луж. spřah ’вупраж’, přahać ’нацягваць’, н.-луж. pśěg, pśěgaś, чэш. spřež ’вупраж’, spřahati ’сцягваць’, славац. spriahať ’злучаць’, серб.-ц.-слав. напрѧшти, напрѧгѫ, серб.-харв. спре́ћи спре̑гну̑ти ’сцягваць’, славен. vpréžem, vprẹ́či ’запрэгчы’, балг. запрягам. Прасл. *pręgǫ, *prękti; іншая ступень чаргавання ў *prǫgъ (гл. пруг, пругкі). Сюды ж належаць літ. sprangùs ’тое, што засядзе, вязне’, spriñgti, springstù ’душыцца пры глытанні’, sprengė́ti ’душыць’, лат. sprañgât ’зацягваць’, saspranga ’вяровачка’, н.-в.-ням. Sprenkel ’сіло’, с.-в.-ням. sprinke ’пастка’, ст.-в.-ням. springo ’тс’ (Персан, Beitr., 869; Траўтман, 278). Гл. таксама Фасмер, 3, 393; Махэк₂, 490; Мартынаў, Лекс. взаим., 222.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шнурава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.
1. што. Сцягваць, злучаючы, змацоўваючы што‑н. шнурам, шнурком. У мяне быў спецыяльны бандаж, які цяпер, ідучы на работу, я шнуравала моцна, да змогі. Савіцкі.
2. што. Працягваючы шнур, счэпліваць, злучаць што‑н.; нанізваць на шнур. Шнураваць кнігу.
3. Разм. Часта хадзіць, ездзіць і пад. узад і ўперад. Зранку да самага вечара шнураваў Ёсель па мястэчку, непрыкметна заходзіў то да аднаго, то да другога, так што і заўважыць яго было трудна. Колас. Кандрат Сенька, які ў час гутаркі паволі шнураваў ад парога да шафы, раптам крута спыніўся каля стала. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)