ссякаць, сцінаць
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Сцён ’шарош’ (ЛА, 2), сьцюон ’тонкі лёд’ (Бес.), стін ’тонкая ледзяная скарынка на вадзе’ (Сл. Брэс.; ЛА, 2). Дэвербатыў ад сцінаць, сцінацца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
обезгла́вливать несов.
1. сціна́ць (зніма́ць) галаву́, абезгало́ўліваць;
2. перен. (лишать главы, руководства) пазбаўля́ць кіраўні́цтва, абезгало́ўліваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сціна́цца I несов., страд., разг. сруба́ться, ссека́ться, сноси́ться; см. сціна́ць I
сціна́цца II несов., разг.
1. (о зубах) сти́скиваться, сжима́ться;
2. (о губах) сжима́ться;
3. (покрываться тонким слоем льда) подёргиваться льдом;
4. страд. сти́скиваться; сжима́ться; см. сціна́ць II
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Перасцёл(ы) (пэрэсііёлы) ’праслойкі мяса ў сале’ (лун., Шатал.), сюды ж перэсцёл ’тс’ (ТС), пэрэстіластэ. пэрэсцілістэ, пырысціловатэ (сало) (зах.-палес., ЛА, 4), пэрэс ціл куса ню (івац., ЖНС). Да пера- і ‑сцінаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
поджима́ть несов.
1. (ноги) падку́рчваць, падгіна́ць; (хвост) падціска́ць, падку́рчваць, падту́льваць; (губы) сціска́ць, сту́льваць, сціна́ць;
2. (прижимать) разг. прыціска́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сценя́ціцца, сціня́ціцца ’пакрыцца тонкім лядком, замерзнуць’ (Сл. ПЗБ). Відаць, да сціна́цца ’замярзаць, зацягвацца лядком’, гл. сцінаць 2. Аднак не выключае, што гэта адаптаваны балтызм, параўн. літ. tenė̃ti ’сцягвацца, застываць’, sutenė́ti ’сціснуцца, застыць, загусцець’, або паралельнае ўтварэнне ад це́нято ’сетка’, параўн. літ. tenióti ’блытаць’ пры лат. tina, tine ’від сеткі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сцепля́ть несов.
1. (цеплять одно за другое) счапля́ць, счэ́пліваць;
2. (соединять сплетая) сашчапля́ць, сашчэ́пліваць;
3. (сжимать) разг. сціска́ць, сціна́ць; см. сцепи́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сцен ’енк, стогн’: змываю я сцен собаччій, курачій (з замовы, Рам. 5; Нар. Гом.), мажліва, сюды ж сціна́цца ’плакаць, аж выпроствацца’ (Бяльк.), гл. сцінаць 2. Суадносіцца з укр. стена́ти ’жаласліва стагнаць; плачучы, крычаць’, рус. стена́ть ’енчыць, стагнаць’, стараж.-рус. стенати, чэш. stenati, славац. stenať, славен. stenjáti, серб.-харв. стѐњати, балг. сте́ня ’стагнаць’, макед. стенка ’тс’, ст.-слав. стенати ’тс’. Прасл. *stenati ’стагнаць’, звязанае чаргаваннем са стогн, стагнаць, гл. Дзеяслоў мае дакладныя адпаведнікі ў літ. stenė́ti ’стагнаць’, лат. stenêt і інш. (Фасмер, 3, 754; ЕСУМ, 5, 408), што ўрэшце ўзыходзяць да і.-е. (s)ten‑ ’гучаць; енчыць’ (Борысь, 578).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сноси́тьIII несов.
1. (доставлять, относить вниз) зно́сіць;
2. (относить куда-л.) зано́сіць;
3. (ломать, разрушать) зно́сіць; (срывать — ещё) зрыва́ць;
4. (голову) зніма́ць, сціна́ць;
◊
не сноси́ть головы́ не знасі́ць галавы́;
5. (переписывать, переносить вниз) зно́сіць, перано́сіць; см. снести́I.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)