соприкоснове́ние

1. сутыкне́нне, -ння ср., судакрана́нне, -ння ср.;

2. / находи́ться в соприкоснове́нии межава́цца;

3. перен. (непосредственное общение) сутыкне́нне, -ння ср.; дачыне́нне, -ння ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

эксцэ́с, -у, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).

1. Крайняе праяўленне чаго-н.; празмернасць, нястрыманасць.

Захоўваць вытрымку, ніякіх эксцэсаў!

2. Парушэнне нармальнага ходу чаго-н., вострае сутыкненне.

Папярэдзіць узнікненне эксцэсаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

столкнове́ние ср.

1. в разн. знач. сутыкне́нне, -ння ср., сутыка́нне, -ння ср.;

прийти́ в столкнове́ние пры́йсці ў сутыкне́нне (сутыка́нне);

вооружённое столкнове́ние узбро́енае сутыкне́нне;

2. (спор, ссора) суты́чка, -кі ж.;

ме́жду ни́ми произошло́ столкнове́ние памі́ж імі адбыла́ся суты́чка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

схва́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Сутыкненне ў баі, барацьбе, у бойцы; спаборніцтва, спрэчка.

С. на смерць.

С. характараў.

2. звычайна мн. (схва́ткі, -так). Сутаргавае, балючае скарачэнне мышцаў жывата, маткі.

Родавыя схваткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Насу́тыч Упрытык, вельмі блізка’ (ТС). Са спалучэння прыназоўніка на і назоўніка сутыч, параўн. сутычка ’сутыкненне’ ад су‑тыкицца, гл. тыкаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

траге́дыя, -і, мн. -і, -дый, ж.

1. Драматычны твор, у аснове якога ляжыць непрымірымы жыццёвы канфлікт, сутыкненне характараў і пад., што часцей за ўсё заканчваецца смерцю героя.

2. Жудасная, страшная падзея; няшчасце.

|| прым. трагеды́йны, -ая, -ае; наз. трагеды́йнасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бой, бо́ю, мн. баі́, баёў, м.

1. гл. біць.

2. Узброенае сутыкненне, бітва.

Наступальны б.

3. Барацьба, спартыўнае спаборніцтва.

Кулачны б.

4. перан. Змаганне з тым, што перашкаджае ў жыцці і працы.

Б. з недахопамі.

5. зб. Біты посуд, шкло і пад.

Цагляны б.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

канта́кт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. Сутыкненне, непасрэдная блізкасць па месцы знаходжання.

Уступіць у к. з хворым.

2. перан. Цесная ўзаемасувязь, узгодненасць у дзеяннях, узаемаразуменне.

Устанавіць к.

Дзелавыя кантакты.

3. Прыстасаванне, якое забяспечвае судакрананне правадоў электрычнага ланцуга (спец.).

|| прым. канта́ктны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сутыкну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.

1. Пхаючы насустрач, ушчыльную наблізіць адно да аднаго.

С. вагоны.

2. з кім. Прывесці да нечаканай сустрэчы, знаёмства з кім-н.

Жыццё сутыкнула яго з многімі людзьмі.

◊

Сутыкнуць ілбамі — прымусіць уступіць у адкрытае сутыкненне.

|| незак. сутыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бу́фер, ‑а, м.

Прыстасаванне ў паравозе, вагоне, аўтамабілі, лафеце і інш. для паслаблення сілы ўдару, штуршка пры сутыкненні. «Кіў-гець!» — скрыганулі вагоны, і поезд здрыгануўся, бразнуў крукамі, грымнуў буферамі. Колас. // перан. Прамежкавае звяно, якое аслабляе сутыкненне варожых бакоў. Дзяржава-буфер.

[Англ. buffer.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)