укрыва́льніцтва, ‑а, н.

Дзейнасць укрывальніка, укрывальніцы. Судзіць за ўкрывальніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

предназна́чить сов. прызна́чыць; (судить) судзі́ць;

судьба́ предназна́чила лёс судзі́ў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рассудзі́ць, -суджу́, -су́дзіш, -су́дзіць; -су́джаны; зак.

1. каго-што. Разабраўшы абставіны, факты, вырашыць, хто правы, хто вінаваты.

Р. спрэчку.

Людзі нас рассудзяць.

2. Абдумаць, рашыць, разважыць.

Сама сабе рассуджу.

|| незак. рассу́джваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падсу́джваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Няправільна судзіць на спаборніцтве ў чыю‑н. карысць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасудзі́ць, ‑суджу, ‑судзіш, ‑судзіць; зак., каго-што.

Разм.

1. Зрасходаваць на вядзенне судовых спраў. [Сымон:] Тата .. судамі гаспадарку ўсю прасудзіў, а цяпер апошняе двару на здзек аддаў! Купала.

2. і без дап. Судзіць некаторы час; прабыць які‑н. час суддзёй. Прасудзіць некалькі год.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Судава́ць ’абмяркоўваць, радзіцца’ (Сл. ПЗБ). Гл. судзіць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Судамы́я ’асоба, што іншых абмаўляе’, судамы́іць ’абгаворваць’ (Варл.). Укладальнік слоўніка звязвае з судзіць ’абгаворваць’ і мыць ’паласкаць’: sudzie i myje jazykom (там жа), што можа ўспрымацца як народнаэтымалагічнае тлумачэнне, параўн. рус. судомо́йка ’пасудамыя; хвашчанка (для мыцця пасуды)’, гл. судзіна, суды. Не выключана сувязь з судо́м (гл.), аргат. судо́міцьсудзіць’ (Веснік БДУ, 1994, 4, 48), параўн. рус. дыял. судомить ’лаяць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

асуджаць, судзіць, дакараць, бічаваць

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

рэферы́раваць 1, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

Зрабіць (рабіць) рэферат, кароткі выклад чаго‑н. Рэферыраваць кнігу.

рэферы́раваць 2, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

Выконваць абавязкі рэферы, судзіць у спартыўных спаборніцтвах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Су́джаны ’прызначаны лёсам’ (Сл. ПЗБ, Сержп. Прымхі, Бяльк.), су́джоны ’тс’ (ТС), су́жаный (суженый) ’тс’ (Нас.), сужо́нко ’нарачоны, у дзень шлюбу — малады’ (Тур.), су́жанка ’вызначаная лёсам’ (Гарэц.). Ад судзіць ’прызначаць, прадвызначаць’, гл. таксама сужэнства.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)