смести́ться
1. зру́шыцца, ссу́нуцца, мног. пассо́ўвацца, скрану́цца; перамясці́цца;
2. перен. зру́шыцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зрухну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Разм. Скрануцца, зрушыцца. Ніхто не зрухнуўся з месца, стоячы ў грамадзе. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зру́шыцца, ‑шуся, ‑шышся, ‑шыцца; зак.
Скрануцца з месца; перамясціцца. Першыя машыны ўжо зрушыліся з месца, уся калона ўздрыгнула і, як нешта жывое, папаўзла. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ру́шыцца, -шуся, -шышся, -шыцца; зак. і незак.
1. зак. Скрануцца з месца, пачаць рух.
Р. з месца.
2. зак. Накіравацца куды-н.
Р. ў паход.
За кароткі час будаўніцтва значна рушылася наперад (перан.: атрымала далейшае развіццё).
3. незак. Тое, што і рухацца.
Ніхто не рушыцца з месцаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
схісну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Злёгку хіснуцца; трохі зрушыцца, скрануцца з месца. Цішыня. Не схіснуцца яліны. Колас. Цень схіснуўся, і ў дзвярах паказалася бабка Югася. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ірвану́ць і (пасля галосных) рвану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.
1. гл. ірваць.
2. каго-што. Моцна тузануць, рэзка пацягнуць.
І. дзверы.
3. Рэзка скрануцца з месца, рэзкім рухам кінуцца куды-н. (разм.).
Матацыкл ірвануў з месца.
4. што. Пачаць імкліва рабіць што-н. (разм.).
Ірванём усе дружна.
5. каго-што. Падарваць, узарваць што-н. з выбухам.
Ірвануў снарад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сдви́нуться
1. (в место) ссу́нуцца, мног. пассо́ўвацца;
2. (с места) ссу́нуцца, мног. пассо́ўвацца, скрану́цца, зру́шыцца;
3. перен. зру́шыцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Наўзрэх ’агрэх’ (Сл. ПЗБ). Няясна; фармальна блізкае рус. пск. навзрих ’не падумаўшы, як папала’, магчыма, сведчыць пра прыслоўны характар беларускага слова, параўн. таксама узрэж ’агрэх’ (Нас., Сл. ПЗБ, Сцяшк.) і урэж ’тс’: Пагарау на урэж (Сл. ПЗБ). Магчыма, да ражацца ’корпацца, кратацца’ (ТС), рус. режнуться ’страціць розум’, відаць, таксама і Скрануцца’, параўн. сінанімічныя выразы тронуться, сдвинуться *здурэцьсюды ж, магчыма, балг. режам се ’брысці’, параўн. Фасмер, 3, 477. Збліжэнне з грэх другаснае. Гл. урэж, узрэж.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зру́шыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак.
1. каго-што. Рухаючы, скрануць з месца; перамясціць. Вось малады дубок, як ні руш — не зрушыш, глыбока ў родную глебу паўрастала карэнне. Лужанін.
2. Скрануцца з месца; рушыць. Лабановіч зрушыў з месца і пайшоў у той бок, куды паляцеў і зараз жа знік магутны поезд. Колас. Сонца зрушыла з поўдня і пайшло ніжэй. Чорны.
•••
Горы зрушыць — выканаць вялікую, цяжкую работу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рушыць, пайсці, падацца, накіравацца, крануцца, скрануцца / павольна: пасунуцца / раптоўна: рвануць; узяць (разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)