дуддзё, ‑я, н., зб.
Разм. Дудкі (гл. дудка ў 2 знач.). Ссякалі дуддзё [тытуню] і насілі растрасаць на гару. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растру́шивать несов., разг. расцяру́шваць, рассыпа́ць; (сено и т. п.) растраса́ць, растрэ́сваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
развора́шивать несов. развару́шваць, разваро́чваць; (сено в прокосах) разбіва́ць, растраса́ць, раскіда́ць, раскі́дваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
растраса́цца несов.
1. растру́шиваться, растряса́ться;
2. страд. растряса́ться, растру́шиваться; развора́шиваться; см. растраса́ць 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тру́сіць, тру́шу, тру́сіш, тру́сіць; незак. (разм.).
1. Трэсціся, дрыжаць ад страху, хвалявання; баяцца.
2. што. Растрасаць што-н., церушыць.
Т. сена.
3. што. Сыпаць у невялікай колькасці што-н. сыпкае.
Т. соль у страву.
4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Па́даць дробнымі кроплямі, церушыць (пра дождж).
5. Бегчы трушком, подбегам.
|| зак. стру́сіць, стру́шу, стру́сіш, стру́сіць; стру́шаны (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Труся́нка ‘трасянка; страва з некалькі прадуктаў’ (ТС), трусю́ха ‘дробная салома’ (паст., Сл. ПЗБ). Утварэнні ад трусіць 2, ‘растрасаць, змешваць’ аналагічна да трасянка 1, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тру́сень ‘трасянка, сумесь сена з саломай’ (ТС, Арх. Вяр.), тру́сенка ‘тс’ (Мат. Гом.). Да трусіць 2 ‘мяшаць, растрасаць’, параўн. natrusiǔ, namešaǔ seno s sołomoǐu (Арх. Вяр.), гл. таксама трасянка 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
разва́ливатьII несов. (к разваля́ть);
1. с.-х. (разгребать, раскидывать) раскіда́ць, раскі́дваць, растраса́ць; (валки, навоз) разбіва́ць;
2. (тесто) спец. раска́чваць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Раструха́нка ’растрапаная жанчына’ (Жд. 2), раструхонка ’тс’: раструхонка кудлы развесіла (Сержп. Прык.), раструха́йла (ръструха́йла) ’разявака, расцяпа’ (ушац., Нар. лекс.). Параўн. раструхну́цца ’разысціся, раз’ехацца’ (Ян.), растру́хівацца, растру́сываць ’растрасаць’ (Мат. Гом.), што да трух, трус (гл.), сюды ж расту́рханы, растру́ханы ’раскудлачаны’ (Сцяшк. Сл.). Параўн. таксама раструхан ’неахайна адзеты’ (Колас), растурха́н ’тс’ (карэліц., Жыв. НС), што, магчыма, звязана з наступным словам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прако́с, ‑а, м.
1. Пракошаная паласа шырынёй у адзін узмах касы, адзін захват касілкі. Мажны і высокі, як дуб, сівы, як выбелены лён,.. [дзед Ахрэм] лёгка махаў касой, пракладаў у высокай траве роўную, гладкую сцяжынку — пракос. Асіпенка. Цімох памянташыў касу і заняў новы пракос. Капыловіч.
2. Доўгая града скошанай травы. Трава лёгка паддавалася і пакорна лажылася ў роўныя пракосы. Колас. [Надзя:] Копы я кончыла растрасаць і пракосы ўсе за Лявонам разбіла, — што цяпер рабіць? Козел.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)