рэчаі́сны, ‑ая, ‑ае.

Які сапраўды існуе; рэальны. «Усё рэчаіснае разумна», — іранічна падкрэсліў Лабановіч. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

осмы́сленно нареч.

1. асэнсава́на;

2. (разумно, сознательно) свядо́ма, разу́мна;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

толк, -у, м.

1. Сэнс, сутнасць, разумнае меркаванне аб чым-н.

Дайсці да толку.

2. Карысць, добры вынік.

З гэтага будзе т.

◊

Без толку — без карысці, упустую, дарма.

Да толку — дарэчы, да месца.

З толкам — з розумам, разумна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

безгаспада́рлівы, ‑ая, ‑ае.

Які не ўмее разумна і эканомна жыць, весці сваю гаспадарку. // Неэканомны, нерацыянальны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераразлі́к, ‑у, м.

Разлік, зроблены нанава, іначай. Тут жа [на сходзе] усё ўдакладнялі, рабілі пераразлікі, больш разумна расстаўлялі людзей і цягло. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

задуры́ць, ‑дуру, ‑дурыш, ‑дурыць; зак., каго-што.

Разм. Збіць з толку; адурманіць, затлуміць.

•••

Задурыць галаву каму — заблытаць каго‑н., пазбавіць здольнасці разумна разважаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разумне́й нареч. сравнит. ст.

1. умне́е; мудре́е;

2. рассуди́тельнее, разу́мнее, благоразу́мнее;

3. осмы́сленнее;

1-3 см. разу́мна

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Талкава́ць ’гутарыць, гаварыць; растлумачваць’ (ТСБМ), ’разважаць, доўга і шматслоўна даводзіць’: толкуе — німа чаго слухаць (Федар. 4, Цых.), толкова́ць ’размаўляць, абмяркоўваць’ (ТС), ст.-бел. толковати ’тлумачыць, гаварыць, казаць’ (КГС), сюды ж талкаві́та, талкаві́ста ’разумна, разважна’ (Мат. Маг., Юрч. Вытв.), талко́вы ’змястоўны, разумны, дзелавы, удалы’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Цых.). Да толк, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

тлумі́ць, тлумлю, тлуміш, тлуміць; незак., каго-што.

Разм. Марочыць галаву; празмерна дакучаць гаворкай, шумам.

•••

Тлуміць галаву — марочыць, задурваць, пазбаўляць магчымасці разумна разважаць. Данік, пачынаючы з панядзелка, увесь тыдзень тлуміў мне галаву, каб у выхадны дзень мы селі на човен і падняліся да той памятай для яго пераправы. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

основа́тельно нареч.

1. абгрунтава́на; слу́шна; ва́жка; разу́мна;

2. грунто́ўна; сур’ёзна;

3. пава́жна, ста́ла; сур’ёзна;

4. мо́цна;

5. разг. здо́рава; см. основа́тельный;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)