фрак, -а, мн. -і, -аў, м.

Парадны мужчынскі сурдут з выразанымі спераду поламі і доўгімі вузкімі фалдамі ззаду.

|| прым. фра́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мундзі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

Ваеннае або цывільнае форменнае адзенне.

Парадны м.

|| памянш. мундзі́рчык, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. мундзі́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

за́ла, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. Вялікае памяшканне для публічных сходаў, для заняткаў чым-н. і іншых мэт.

Актавая з.

Чытальная з.

2. Прасторны парадны пакой для прыёму гасцей.

|| прым. за́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прапіле́і, ‑яў; адз. няма.

Спец.

1. Парадны, архітэктурна аформлены ўваход, брама.

2. Назва літаратурных зборнікаў, звычайна тыпу анталогіі.

[Ад грэч. propýlaia — перад уваходам.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эпале́т, -а, М -е́це, часцей мн. -ы, -аў, м.

1. Наплечны знак адрознення воінскага звання на ваеннай форме (уст.).

2. Парадны пагон афіцэраў, генералаў і адміралаў, упрыгожаны махрамі, пазументамі (у некаторых арміях).

3. Элемент дэкору адзення.

|| прым. эпале́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Пара́д ’урачысты агляд войск’ (ТСБМ). З рус. пара́д ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 74), таксама, як і пара́дны, пара́днасць. Рус. з франц. parade < ісп. parada ’спыненне; месцазнаходжанне’ (Фасмер, 3, 203).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Атразьні́ ’гатунак ботаў’ (Касп., ЭШ). Няясна. Націск не дае магчымасці параўнаць з рус. дыял. отрадный ’парадны’; магчыма, ад кораня *rez‑ (адразаць), але няма ні фармальнага, ні семантычнага падмацавання гэтаму.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пад’е́зд, -у/-а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. -у, гл. пад’ехаць.

2. -а. Месца, па якім пад’язджаюць да чаго-н.

П. да ракі.

3. -а. Уваход у будынак.

Парадны п.

|| прым. пад’язны́, -а́я, -о́е (да 1 і 2 знач.) і пад’е́зны, -ая, -ае (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

піло́н, ‑а, м.

Масіўная, часцей за ўсё прамавугольная калона, якая падтрымлівае аркі, скляпенні, афармляе па баках уваходы ў паркі, на масты і пад. З таго боку, дзе быў парадны пад’езд, яшчэ захаваліся чатыры пілоны з закручанымі капітэлямі. Чыгрынаў.

[Грэч. pylōn — вароты.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нежана́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Які не мае жонкі, не знаходзіцца ў шлюбе. За сталом у падлоўчага сядзеў памочнік начальніка раз’езда, пан Сухавараў, нежанаты, яшчэ малады хлопец, адзеты ў парадны мундзір. Колас.

2. у знач. наз. нежана́ты, ‑ага, м. Нежанаты мужчына; халасцяк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)