ука́звацца, ‑аецца; незак.
1. Адзначацца, выяўляцца, паказвацца. Тут жа ўказвалася палявая пошта той часці, дзе служыў Ігар. Кулакоўскі.
2. Зал. да указваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыгаі́цца, ‑гоіцца; зак.
Разм. Загаіцца няпоўнасцю, трохі; падгаіцца. Шчыміць барада, дзе [Леанід] збіў скуру. Памацаць пальцамі, — здаецца, прыгаілася. Але ж не паказвацца такому ноччу ў хату. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ука́зываться страд., безл. пака́звацца, зазнача́цца; раска́звацца, растлума́чвацца, ука́звацца; см. ука́зывать.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
облича́ться
1. (обнаруживаться) выяўля́цца;
2. страд. выкрыва́цца; пака́звацца, выяўля́цца; см. облича́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
обнару́живаться
1. (становиться видимым) пака́звацца;
2. (выявляться) выяўля́цца; см. обнару́житься 2;
3. (отыскиваться) знахо́дзіцца;
4. (устанавливаться) выяўля́цца; см. обнару́живаться 4;
5. страд. пака́звацца; выка́звацца, выяўля́цца; знахо́дзіцца; см. обнару́живать.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
проявля́ться
1. праяўля́цца, выяўля́цца; см. прояви́ться 1;
2. страд. праяўля́цца, выяўля́цца; пака́звацца; см. проявля́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пока́зываться
1. в разн. знач. пака́звацца;
пока́зываться на у́лице пака́звацца на ву́ліцы;
в волоса́х пока́зывается про́седь у валаса́х пака́зваецца сівізна́;
вот и лес пока́зывается из-за приго́рка вось і лес пака́зваецца з-за паго́рка;
2. (видеться, чудиться) здава́цца;
ему́ всю ночь пока́зывался тот челове́к яму́ ўсю ноч здава́ўся той чалаве́к; см. показа́ться;
3. страд. пака́звацца; праяўля́цца, выка́звацца, выяўля́цца; све́дчыцца; см. пока́зывать;
◊
не пока́зываться на глаза́ не пака́звацца на во́чы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Прычуджа́цца ’здавацца, паказвацца’ (ТС). Рус. паўн. причудиться ’з’явіцца, здацца, паказацца’, причу́дие ’прывід’, укр. причуда ’вобраз у чалавечым уяўленні; прывід’. Да чуд, чуды, чудэсіць (гл.). Рускія словы, паводле Фасмера (4, 369), не звязаны з причуда ’выдумка, капрыз’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
проде́лыватьсяII несов., страд.
1. (выполняться) прарабля́цца; право́дзіцца;
2. (о фокусах, штуках) рабі́цца, вырабля́цца, вытвара́цца; пака́звацца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Стыка́цца ‘зачыняцца’, ‘сутыкацца’ (Нас.), ‘бываць, знаходзіцца’ (Сцяшк.; навагр., З нар. сл.; ТС; віл., Жыв. сл.; Юрч., Варл.; бялын.; Янк. 3.), звычайна ў спалучэннях з не: не стыкацца дома (у хаце) ‘затрымлівацца, пабыць; вандраваць, бадзяцца, блукаць’, ‘паказвацца, мала бываць’ (Барад., Ян.): дома не стыкаецца (Нар. Гом.), ‘межаваць, судакранацца’ (Ласт., ТС), ‘злучацца’ (Варл.). Гл. тыкаць. Значэнне ‘зачыняцца’ Мяркулава (Этимология–1979, 12) тлумачыць у сувязі з дзеясловам ткаць, параўн. заткала ‘затычка’ (Нас.), рус. пск., цвяр. заткать ‘заткнуць, схаваць’, заткаться ‘знікнуць’; значэнне ‘быць, знаходзіцца’ узнікла, магчыма, у выніку эліпсіса слова-злучэння стыкацца з кім‑небудзь ‘сустракацца’. Да значэння ‘з’яўляцца, паказвацца’ параўн. ст.-слав. сътъкати, стъкати ‘абвясціць, паведаміць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)