навеща́ть несов. наве́дваць (каго, што), даве́двацца (каго, да каго);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наве́дванне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. наведваць.
2. Колькасць явак куды‑н. Добрае наведванне заняткаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пераве́д ’адведзіны маці дачкі, якая нядаўна выйшла замуж’ (Федар.), укр. переві́дувати ’наведваць’, перевідуватися ’тс’. З польск. мовы, параўн. przewiaciywać się ’даведвацца, дазнавацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Перарадава́ць ’пералічыць (усіх, многіх)’ (ст.-дар., Сл. ПЗБ). Да пера- і радаваць ’абходзіць усіх па чарзе; наведваць па парадку’ (Мас.), якое з польск. rzędować ’ставіць у рад’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Навяжоны, навежоны ’дзіўны, дзівакаваты’ (ТС), параўн. укр. навішений ’вар’ят’. Відаць, ад дзеяслова навяжаць ’наведваць’ (Нас.), параўн. палес. навыжʼаты ’развітвацца з нябожчыкам’ (драгіч., Клім.), якое, як відаць з ілюстрацыі (Бабы пошлы noKojHUKa навыжʼаты), хутчэй мае значэнне ’наведваць’, параўн. ст.-бел. ест хоробою обложною навежоны, што суадносіцца з дзеясловам навежати ’наведваць’, адзначаным у пісьмовых помніках з XV ст., які Булыка (Лекс. запазыч., 197) лічыць запазычаннем са ст.-польск. nawiedzać. Польск. дыял. nawiedzony ’ненармальны чалавек, які знаходзіцца пад уплывам злых духаў, знахар’ тлумачыць семантыку беларускага слова (= *чалавек, якога наведалі злыя духі, у выніку чаго ён страціў здольнасць нармальна сябе паводзіць’), аднак не дае фармальных падстаў лічыць яго непасрэдным запазычаннем, паколькі ўсходнеславянскі рэфлекс ж < *dj характэрны і для тураўскай гаворкі, параўн. на́жа (< *nadja), нужа (< *nudja) і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пало́мнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Хадзіць, вандраваць па так званых святых месцах; займацца паломніцтвам (у 1 знач.).
2. перан. Разм. Удзельнічаць у паломніцтве (у 2 знач.); наведваць каго‑н. вялікай колькасцю людзей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
*Візітава́ць, візытава́ць ’наведваць з мэтай агляду’ (Нас.). Укр. уст. візытувати, рус. визитировать ’тс’ і г. д. Ст.-бел. визытовати, визитовати ’інспектаваць’ (1608, 1627 г.). Запазычана са ст.-польск. wizytować < лад. vizitare (Булыка, Запазыч., 63).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
наве́двацца несов.
1. (да каго) наве́дываться (к кому); посеща́ть, навеща́ть (кого); см. наве́дацца;
2. страд. посеща́ться, навеща́ться; см. наве́дваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
е́здзіць, е́зджу, е́здзіш, е́здзіць; незак.
1. Рухацца ў розных напрамках на якім-н. транспарце.
Е. на трамваі.
Е. на веласіпедзе.
2. Бываць дзе-н., наведваць каго-н., прыязджаючы.
Е. у госці.
3. Умець кіраваць якімі-н. сродкамі перамяшчэння.
Е. на матацыкле.
4. Не мець устойлівасці, рухацца, соўгацца па чым-н. (разм.).
Шкло ездзіць у аправе.
|| наз. язда́, -ы́, ДМ -дзе́, ж. (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
быва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. Прыходзіць да каго-н., наведваць каго-н.
Часта б. у гасцях.
2. Знаходзіцца, прысутнічаць дзе-н.
Мала б. дома.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Здарацца, мець месца.
Маланка бывае і зімою.
4. 2 ас. адз. і мн. л.
быва́й(це). Форма развітання.
Бывайце, маладыя гады.
Бывайце здаровы.
◊
Як ні ў чым не бывала — як быццам нічога не здарылася.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)