камплектава́цца, ‑туецца; незак.
1. Набірацца ў камплект; дапаўняцца да камплекту. Народныя дружыны камплектуюцца з лепшых прадстаўнікоў моладзі.
2. Зал. да камплектаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Напла́ў ’смецце (ад прыбою, разліву)’ (гом., Мат. Гом.). Да плавіць ’сплаўляць’, плаў ’смецце, якое наносіць вада’, наплаваць ’наплываць, набірацца’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нажира́ться несов., прост., груб.
1. (наедаться) нажыра́цца;
2. (напиваться пьяным) напіва́цца, набіра́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Раздабрэ́ць ’пагладчэць, паправіцца’ (Некр.). Параўн. рус. добре́ть, раздобре́ть ’таўсцець, тлусцець, сыцець’, старое польск. dobrzeć ’набірацца сілы’, што да прасл. *dobrěti ’быць прыемным, карысным’, ’дабрэць’ (ЭССЯ, 5, 40–41).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дужэць □ набірацца сіл
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
напи́тываться
1. (пропитываться) намака́ць; набіра́цца (чаго), наця́гваць (чаго);
2. страд. насыча́цца; намо́чвацца; см. напи́тывать.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дужэ́ць, ‑э́ю, ‑э́еш, ‑э́е і дужа́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; незак.
Разм. Станавіцца дужэйшым, набірацца сіл; мацнець, узмацняцца. Хлопчык любы, дужэй і гадуйся спакойна. Зарыцкі. І рукі дужэлі, і кола штурхала было паслухмяна марацкім рукам. А. Вольскі. Гул набліжаецца, дужае, аж угінаецца зямля. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ска́пливаться
1. збіра́цца; (набираться) набіра́цца;
2. страд. назапа́швацца, запа́сіцца, збіра́цца; набыва́цца, прымнажа́цца, намнажа́цца; см. ска́пливать.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ На́бірка ’кошычак для збору ягад, звычайна з кары’ (докш., Янк. Мат., лунін., Шатал., кіраўск., Нар. сл.), набірак (глуск., бабр., Янк. 1), набірок (палеск., З нар. сл.), набірацца (докш., Янк. Мат.), набірушка (палеск., З нар. сл.); рус. набирка, набирок, набирушка. Ад набіриць, браць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мацне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.
1. Рабіцца больш моцным, здаровым.
Мышцы мацнеюць.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Узнімацца, дзьмуць больш моцна.
Вецер мацнее.
3. перан. Станавіцца ўстойлівым.
М. духам.
4. Умацоўвацца экана-
мічна, арганізацыйна.
Год ад году мацнее гаспадарка.
5. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Набірацца моцы ў працэсе прыгатавання (пра віно, чай і пад.).
Чай мацнее, калі завараны пастаіць.
|| зак. памацне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)