Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
изменя́ться несов., возвр., страд. мяня́цца, зме́ньвацца; відазмяня́цца; перайна́чвацца; пераме́ньвацца; см. измени́ться, изменя́тьI.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Намяні́цца ’лічыць сябе за роўню з кім-небудзь’ (Гарэц.). Няясна; ці не да мяняцца (гл.), што змяшчае значэнне прыроўнівання?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мяніць ’мяняць’, мяніцца ’мяняцца’ (Гарэц., Нас.), ст.-рус. мѣнитися ’тс’, мѣнити ’мяняць’ (XV ст.). Да прасл. mėniticmėna. Гл. мена, мяняць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Мамосачка, мамосычка ’кропелька, маленькая частка’ (Бяльк.). Відавочна, балтызм. Параўн. літ. momuolỹs ’лялька, зрэнка ў воку’. Суфіксальнае ‑l‑ магло мяняцца ў ‑с‑, як у мамуля ∼ маму́ся.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пераха́жка ’праходжанне, прагулка’ (Нас.). Да пераходзіць > перахажываць ’пераходзіць з аднаго месца (кватэры) на іншае; часта праходзіць’, перахсіжываццсі ’мяняцца да лепшага; прагульвацца’, магчыма, пад уплывам польск. przechadzka ’прагулка, прагулянка, шпацыр’. Гл. пера- і хадзіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мінёны (мн. л.), ‑аў ’узоры на тканіне, вытканай у чатыры ніты’, мінёны(й) ’які мае колеры вясёлкі’ (Бяльк.) — калька з балт. моў, параўн. літ. marginỹs ’узор’ — margúoti ’мільгацець’. Да мяня́ць, мяня́цца. Параўн. таксама зах.-рус. асташк. менне́ться ’блішчэць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вага́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Мерна гайдацца з боку ў бок або зверху ўніз.
Маятнік вагаецца.
2. перан. Быць у нерашучасці, адчуваць няўпэўненасць, сумнявацца.
В. ў ацэнцы рамана.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Быць няўстойлівым, хісткім, мяняцца.
Тэмпература паветра вагаецца ад 13 да 18°.
|| зак. павага́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. вага́нне, -я, мн. -і, -яў, н.; прым. вага́льны, -ая, -ае (у 1 знач.).
Вагальны рух.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гарбы́ль, ‑я, м.
Разм.
1. Тое, што і аполак. Ганак — некалькі шэрых гарбылёў — быў нядаўна абмецены, завіруха не паспела яшчэ добра прысыпаць плахі. Місько.
2. Выпукласць, узвышэнне на чым‑н.; бугор. Пейзаж пачаў мяняцца: прыкметныя сталі гарбылі чорных гор, шызыя лункі вады паміж імі. М. Стральцоў. Сасновыя кар[ані] высокімі гарбылямі тарчаць на кожным кроку. Пянкрат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разме́ниваться
1. (подвергаться обмену) разме́ньвацца;
2. (обмениваться) разме́ньвацца, мяня́цца;
3. страд. разме́ньвацца; см. разме́нивать;
◊
разме́ниваться на ме́лочи разме́ньвацца на дро́бязі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)