ме́лкий
1. (некрупный) дро́бны;
2. (неглубокий) ме́лкі, плы́ткі;
3. (ничтожный) нікчэ́мны; (мелочный) дро́бязны;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абмяле́лы, ‑ая, ‑ае.
Які абмялеў, мелкі. Дыхнула густым, душным водарам траў і красак, аернай вільгаццю абмялелых заток і свежасцю ракі, што блішчэла ўводдалі між лазнякоў. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мяле́ць ’рабіцца мелкім, неглыбокім’ (ТСБМ). Да ме́лкі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прысту́пна, прысл.
Абл. Зручна, лёгка (ісці). Перад самай вёскай Тышкевіч загадаў людзям разгарнуцца ланцужком. Снег пад гарой мелкі, ісці было прыступна. Асіпенка. Ісці па ямах босай было мякка і прыступна. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Мы́ляр, мылёр, мёляр ’доўгі, мелкі капец бульбы’ (зах.-палес., Нар. лекс., Сл. Брэс.). Да мілёр (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
плы́ткі, ‑ая, ‑ае.
1. Неглыбокі, мелкі. У кустах бруіцца невялічкі ручаёк. Ён плыткі — берагі яго зараслі аерам і алешнікам. С. Александровіч.
2. З мелкім дном, з невысокімі берагамі ў параўнанні з іншымі аднароднымі прадметамі. Плыткая талерка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ме́льшы ’малодшы’, ’меншы’ (маст., Сл. ПЗБ; Сцяц.). Паводле Карскага (1, 324), гэта ўтварэнне ад прыметніка мелкі (< мѣлъкъ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мяльча́к ’неглыбокая мясціна ў рацэ’ (Янк. 3.; лід., Сцяшк. Сл.), мельчак ’нізіна’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Да мелкі, мель (гл.). Параўн. таксама польск. mialcza ’мелкае месца ў рацэ, возеры’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Памя́ля, помелья ’дробная кастрыца’ (Сл. ПЗБ). Ад памяць < мяць (гл.) з суф. -ля, у другім выпадку ўскладненага суф. зборнасці ‑ja (параўн. Сцяцко, Афікс. наз., 53, 204). ‑Е‑ у слове помелья, відаць, пад уплывам мелкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мель, ме́ліна, меліна́, мелізна́, нясв. мяліня́, слаўг. мялы́нь ’неглыбокае месца ў рацэ, возеры ці моры’ (ТСБМ, БРС, Нар. Гом., Яшк.; докш., Сл. ПЗБ). Укр. міль, мілина́, рус. мель, польск. miel, melizna ’тс’, чэш. валаш. měľ ’дробная мука ці соль’, ст.-чэш. měl ’прыбярэжны пясок’, ’дробная мука’, славац. meľ ’задняя мука’. Паўн.-слав. mělь, утворанае ад melti, melʼjǫ ’малоць’ пры дапамозе суфікса ‑ь, як соль (гл.). Гл. таксама ме́лкі. Сюды ж ме́лісты ’які мае мелі’ (ТСБМ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)