ме́лкі

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ме́лкі ме́лкая ме́лкае ме́лкія
Р. ме́лкага ме́лкай
ме́лкае
ме́лкага ме́лкіх
Д. ме́лкаму ме́лкай ме́лкаму ме́лкім
В. ме́лкі (неадуш.)
ме́лкага (адуш.)
ме́лкую ме́лкае ме́лкія (неадуш.)
ме́лкіх (адуш.)
Т. ме́лкім ме́лкай
ме́лкаю
ме́лкім ме́лкімі
М. ме́лкім ме́лкай ме́лкім ме́лкіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ме́лкі, -ая, -ае.

1. Які мае невялікую глыбіню.

Мелкае возера.

Мелкае свідраванне.

2. 3 нізкімі краямі, з меншай глыбінёй у параўнанні з іншымі аднароднымі прадметамі.

Мелкая талерка.

|| наз. ме́лкасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ме́лкі

1. (неглубокий) ме́лкий;

~кая рака́ — ме́лкая река́;

2. (с низкими краями) ме́лкий; пло́ский;

~кая тале́рка — ме́лкая (пло́ская) таре́лка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ме́лкі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае невялікую глыбіню; проціл. глыбокі. Зямля падсыхала, рэкі рабіліся мелкімі і вузейшымі. В. Вольскі. // Які робіцца на нязначную глыбіню. Мелкае ворыва. // Размешчаны на невялікай глыбіні, недалёка ад паверхні. Недалёчка ад берага стаяў нізенькі зруб. Там біла крыніца. Калі ўгледзішся ў яе мелкае дно, відаць, як кіпіць там вада. Лынькоў.

2. З нізкімі краямі, з меншай глыбінёй у параўнанні з іншымі аднароднымі прадметамі. Мелкая талерка. Мелкія галёшы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ме́лкі, ме́лкій, ме́ленькі, віл. мялкі́ ’які мае невялікую глыбіню’, ’невысокі, з нізкімі краямі’ (ТСБМ, Бяльк., Яруш., ТС, Сл. ПЗБ), ст.-бел. мѣлкий ’дробны’, ’неглыбокі’, ’неістотны, малазначны’ (Булахаў, Гіст., 128); укр. мілки́й, рус. ме́лкий, ст.-рус. мѣлкий ’невялікі’, ’неглыбокі’, ’нязначны паводле колькасці’, ’бедны’, ’дробны’, польск. miałki, н.-луж. mjałki, měłki, в.-луж. niłki, чэш. mělký, славац. melký ’неглыбокі’, славен. mȋwka, mȋlka ’дробны рачны пясок’, ст.-серб.-харв. миоки ’плыткі’ (Бернекер, 2, 48). Прасл. mělъkъ. Далей няясна. Магчыма, ад melti ’малоць’ з падаўжэннем вакалізму асновы (Бернекер, там жа; Брандт, РФВ, 22, 356) і з дадаваннем фарманта і.-е. *‑qo‑, параўн. ст.-ісл. melr ’мель’ < mala ’малоць’. Буга (Rinkt, 1, 464; 2, 405), Мацэнаўэр (LF, 11, 169), Траўтман (165) і іншыя параўноўваюць прасл. mělъkъ з літ. maíla, maĩlius ’маляўкі’, лат. maĩle ’рыба ялец, Alburnus lucidus’, mailens ’сетка для малькоў’, ст.-ісл. mjór ’тонкі, дробны, вузкі, цесны’ і з прасл. mьnʼjь ’меншы’, — у чым Фасмер (2, 596) і Махэк₂ (359) сумняваюцца. Сюды ж віл. мелкаводзь ’мелкаводдзе’ (Сл. ПЗБ), мелкаслоіна, мелкаслойка ’драўніна з павівастым слоем’ (Мат. Гом.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мелкі, неглыбокі / пра раку, возера: мелкаводны; плыткі (абл.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

мелка...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач. мелкі, напр.: мелкаводны, мелкадонны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мяльчэ́йшы, ‑ая, ‑ае.

Выш. ст. да прым. мелкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мяльчэ́йшы прил. сравнит. ст. ме́льче; поме́льче, бо́лее ме́лкий; см. ме́лкі1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ме́лка,

1. Прысл. да мелкі.

2. у знач. вык. Пра нязначную глыбіню. Тут мелка, лодка на пясок сядзе.

•••

Мелка плаваць гл. плаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)