волы́нщикII прост. валаво́днік, -ка м., мару́да, -ды м.; валакі́тчык, -ка м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сяду́ра, ‑ы, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑ы, Т ‑ай (‑аю), ж.

Абл. Нерухавы, пасіўны чалавек; маруда. Гэтае мясцовае слова «сядура», распаўсюджанае сярод насельніцтва Калінаўшчыны, Злобіч нярэдка ўжываў, калі гаварыў пра якога-небудзь чалавека-маруду. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ко́псаўкамаруда’ (Нар. лекс.). Гл. копсацца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Му́нямаруда’ (стол., Сл. Брэс.). Да моняла (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пу́пніць ’марудзіць, корпацца’, пу́пніцца ’тс’, пу́пня, пу́пнамаруда’, фраз. пу́пня пу́пніць ’доўга рабіць нешта’ (ТС). Гл. пыпніць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лапшу́к, лопшукмаруда, нерашучы чалавек’, лапшун ’нязграба, недарэка’, лапун, лапунішчэ ’нягоднік, валацуга’ (ТС). Да лапах. Гл. таксама лапута, лапшакі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вала́ндамаруда, левы чалавек’, вала́ндацца ’вазіцца, марудзіць’ (КЭС). Рус. валандаться ’марудзіць’, вала́нда, вала́ндала ’няўклюда, маруда’, валанде́р ’лежань’, укр. валандатися ’бадзяцца’. Карскі ўказвае, што дзеяслоў больш уласцівы вялікарускай мове. Валандацца < валанда < літ. valandá ’(кароткі) час’ (Карскі, Труды, 394; Аткупшчыкоў, Лекс. балтызмы, 33, 35; Кіпарскі, Лекс. балтызмы, 13; Непакупны, Бел.-укр. ізал., 54; Шанскі, 1, В, 9; Рудніцкі, 1, 298). Змену націску можна тлумачыць уплывам блізкіх семантычна і падобных структурна слоў (мару́да, няўклю́да, валакі́да). Форма валы́ндацца ўзнікла, магчыма, пад уплывам валынка, валыніцца. Форма валэндацца, як можна меркаваць, — вынік збліжэння з паланізмамі, што маюць суфіксы з насавымі (валацэнга, недалэнга) або з дзеясловамі wałęsać się, wałęgać się ’бадзяцца’ ва ўмовах беларуска-польскага білінгвізму.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Капо́шкамаруда’, ’тон, хто павольна і няўмела робіць’ (бялын. Янк. Мат.; Кан. дыс.: Сцяц. Афікс. наз., капошкацца ’вадзіцца’ (Сцяшк. Сл.). Да капашыцца (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пацуба́йла, паціпийла, пацюпайла, пачупайла ’гультаяваў, марудлівы’ (паст., лаг., пух., ігн., гродз., Сл. ПЗБ). Балтызм. Параўн. літ. paciupäilaмаруда’ (Грынавяцкене, Сл. ПЗБ, 3, 472).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рубле́й ’ненажэрны чалавек’ (ТС). Экспрэсіўны назоўнік ад рубаць ’есці’ (гл.) як мане́й ’хлус’, целяпе́ймаруда’; ‑л‑ магло з’явіцца ў выніку кантамінацыі рубаю і *рублю.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)