Verbum

аўтакра́тыя, ‑і, ж.

Кніжн. Форма кіравання, пры якой адной высокапастаўленай асобе належыць неабмежаваная ўлада; самадзяржаўе, манархія.

[Грэч. autokrateia.]

абсалюты́зм, ‑у, м.

Форма дзяржаўнага кіравання, пры якой вярхоўная ўлада неабмежавана належыць адной асобе; самадзяржаўе, абсалютная манархія.

[Ад лац. absolutus — самастойны; фр. absolutisme.]

манархі́зм, ‑у, м.

1. Сістэма адзінаўладства; манархія.

2. Рэакцыйны палітычны напрамак, які прызнае манархію адзінай формай дзяржаўнай улады.

імпера́тарства, ‑а, н.

1. Сан, тытул імператара, імператрыцы. Адмовіцца ад імператарства.

2. Знаходжанне на троне ў сане імператара, імператрыцы.

3. Праўленне імператара, імператрыцы; манархія.

абмежава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад абмежаваць.

2. у знач. прым. Невялікі, нязначны. Паміж бязмежным імкненнем да расшырэння вытворчасці, уласцівым капіталізму, і абмежаваным спажываннем народных мас (абмежаваным у выніку іх пралетарскага становішча) ёсць несумненная супярэчнасць. Ленін.

3. перан.; у знач. прым. Духоўна неразвіты, адсталы, недалёкі. Тупым і абмежаваным паліцэйскім Я. Колас проціпастаўляе прадстаўнікоў простага народу. Пшыркоў.

•••

Абмежаваная манархія гл. манархія.

канстытуцы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да канстытуцыі (у 1 знач.). Канстытуцыйныя законы. Канстытуцыйная камісія. // Заснаваны на канстытуцыі. Канстытуцыйны лад. Канстытуцыйная форма праўлення. Канстытуцыйная манархія.

абсалю́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Безумоўны, неабмежаваны, узяты па-за ўсякім параўнаннем, безадносна да чаго‑н., пераважна. Абсалютныя і адносныя паказчыкі. Абсалютная большасць.

2. Поўны, канчатковы. Абсалютная праўда. □ Гунава прыслаў запіску, што Сімон можа выехаць у Сагвасаліо.., гарантуючы абсалютную цэласць ягонай асобы. Самуйлёнак.

•••

Абсалютная велічыня гл. велічыня.

Абсалютная ісціна гл. ісціна.

Абсалютная манархія гл. манархія.

Абсалютная рэнта гл. рэнта.

Абсалютная тэмпература гл. тэмпература.

Абсалютны нуль гл. нуль.

Абсалютны слых гл. слых.

Абсалютны чэмпіён гл. чэмпіён.

сасло́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да саслоўя (у 1 знач.). З расчыненых за памостам дзвярэй паказаўся гурт суддзяў і саслоўных прадстаўнікоў. Колас. // Абумоўлены прыналежнасцю да якога‑н. саслоўя. Саслоўныя прывілеі, Саслоўныя інтарэсы.

2. Заснаваны на падзеле грамадства на саслоўі; уласцівы грамадству, падзеленаму на саслоўі. Саслоўная сістэма выбараў. Саслоўны антаганізм.

3. Уласцівы прывілеяваным саслоўям; каставы. Саслоўны дух. □ У беларускай літаратуры тэма выкрыцця саслоўных забабонаў займае досыць значнае месца. Ярош.

•••

Саслоўная манархія гл. манархія.