намаглё́ўваць

‘качаць бялізну; прыціраць, румяніць твар’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. намаглё́ўваю намаглё́ўваем
2-я ас. намаглё́ўваеш намаглё́ўваеце
3-я ас. намаглё́ўвае намаглё́ўваюць
Прошлы час
м. намаглё́ўваў намаглё́ўвалі
ж. намаглё́ўвала
н. намаглё́ўвала
Загадны лад
2-я ас. намаглё́ўвай намаглё́ўвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час намаглё́ўваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́качаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. гл. качаць.

2. што. Качаючыся, прымяць, утрамбаваць.

Конь выкачаў пасевы.

3. каго-што. Качаючы, укачаць, абляпіць у што-н., запэцкаць у што-н.

В. цеста ў муку.

|| незак. выка́чваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

1. гл. качаць.

2. Качаючы, надаць круглую форму чаму-н.

С. з хлеба галушку.

С. у трубку шпалеры.

3. Качаючыся, прыціснуць да зямлі, змяць (разм.).

С. пасевы жыта.

|| незак. ска́чваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кача́нне ср.

1. ката́ние;

2. кача́ние;

3. валя́ние;

4. опроки́дывание;

1-4 см. кача́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кача́ны

1. в разн. знач. ка́танный;

2. ва́лянный;

1, 2 см. кача́ць 1, 3

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ката́ть несов.

1. кача́ць;

ката́ть мяч кача́ць мяч;

2. (возить) вазі́ць, ката́ць;

ката́ть кого́-л. в автомоби́ле, на ло́дке вазі́ць (ката́ць) каго́-не́будзь у аўтамабі́лі, на ло́дцы;

3. (быстро или много ездить) прост. е́здзіць;

он на па́ре лошаде́й взад и вперёд ката́ет ён на па́ры ко́ней уза́д і ўпе́рад е́здзіць;

4. (придавать округлую форму) кача́ць;

ката́ть из хле́ба ша́рики кача́ць з хле́ба ша́рыкі;

5. (разглаживать при помощи катка, валька) кача́ць;

ката́ть бельё кача́ць бялі́зну;

6. (плющить или вытягивать) техн. кача́ць;

ката́ть листово́е желе́зо кача́ць ліставо́е жале́за;

7. (выделывать из битой шерсти) валі́ць;

ката́ть ва́ленки валі́ць валёнкі;

8. (стремительно, энергично что-л. делать — писать, танцевать и т. д.) перен., прост. (писать) піса́ць, страчы́ць; (танцевать) танцава́ць, скака́ць;

ката́ть дра́мы піса́ць (страчы́ць) дра́мы;

ката́ть трепака́ танцава́ць (скака́ць) трапака́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

закача́ць ​1, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; зак., каго-што, у што.

Качаючы, пакрыць, абляпіць чым‑н. зверху. Закачаць мяса ў цеста.

закача́ць ​2, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; зак.

Пачаць качаць (у 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

утю́жить несов.

1. прасава́ць;

2. техн. (укатывать) кача́ць;

3. перен. (бить), прост. дуба́сіць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

папакача́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што і чаго.

Разм. Качаць доўга, неаднаразова. — На паўтара рубля за дзень я з канём зарабіў... Вось, таварыш Папас, як мы жывём. А колькі я іх папаварочаў, папакачаў колькі, збіраючы ў кучу. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ава́лак ’прылада, якой прасуюць («качаюць») бялізну’ (Янк.) да valъ, valiti ’качаць’. Тады а пратэтычнае. Лексема валак утворана, як рускае валёк, толькі іншага акцэнтуацыйнага тыпу. Параўн. літ. volė̃ ’прылада, якой прасуюць бялізну’, лат. vale ’тс’, якія да літ. vélti, лат. vel̄t ’качаць’. Зыходныя славянскія і балтыйскія словы генетычна суадносяцца, а вытворныя ад іх (авалак, валёк, volė̃, vale) узніклі, мабыць, незалежна адзін ад аднаго.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)