взму́чивать несов. ускаламу́чваць, скаламу́чваць, каламу́ціць, заму́чваць, зму́чваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

буруздзі́ць

‘вярзці лухту, парушаць парадак, каламуціць (што-небудзь і без прамога дапаўнення)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. бурузджу́ буруздзі́м
2-я ас. буруздзі́ш буруздзіце́
3-я ас. буруздзі́ць буруздзя́ць
Прошлы час
м. буруздзі́ў буруздзі́лі
ж. буруздзі́ла
н. буруздзі́ла
Загадны лад
2-я ас. буруздзі́ буруздзі́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час буруздзячы́

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

закаламе́шваць

‘пачынаць каламесіць - сваволіць, гарэзіць; каламуціць што-небудзь, уносіць у што-небудзь блытаніну’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. закаламе́шваю закаламе́шваем
2-я ас. закаламе́шваеш закаламе́шваеце
3-я ас. закаламе́швае закаламе́шваюць
Прошлы час
м. закаламе́шваў закаламе́швалі
ж. закаламе́швала
н. закаламе́швала
Загадны лад
2-я ас. закаламе́швай закаламе́швайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час закаламе́шваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

баламу́тить несов.

1. баламу́ціць, чмуці́ць, чмуры́ць;

2. (о жидкости) каламу́ціць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

муці́ць, мучу, муціш, муціць; незак., каго-што.

1. Рабіць мутным (у 1 знач.), каламуціць. Мільгалі лускою шчупакі. Здавалася часам, што гэта яны муцілі халодную паводкавую ваду. Пестрак.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.); перан. Не даваць спакою, непакоіць, трывожыць. Увечары зноў за сцяною гучала песня, зноў муціў мяне непазбыўны сум. Дуброўскі. І душу муціць неспакой, А кожны грук і др[ы]гаценне У сэрцы болем аддаюць. Колас.

3. пераважна безас. Цягнуць на рвоту, быць у стане млосці. Яго муціла ад курэння. □ Назаўтра мяне так муціў голад, што я не ведаў, дзе мне дзецца. Сачанка.

•••

Муціць ваду — тое, што і каламуціць ваду (гл. каламуціць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Буруздзі́ць ’вярзці лухту, парушаць парадак, каламуціць’ (Касп.). Гл. баруздзіць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Перакаламсоліваць (пірікыламсолівыць) ’перамешваць’ (Юрч. СНЛ). Да пера- (гл.) і ⁺каламсоліваць, якое — ў выніку кантамінацыі з каламуціць і масоліць ’цухмоліць’, параўн. з пірімасолівыньня ’перажоўванне’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мул ​1, ‑а, м.

Помесь кабылы і асла.

мул ​2, ‑у, м.

Абл. Іл. Зазнаў тут бедны човен гора: Каламі Костусь яго пора І ва ўсе бокі яго круціць, Ды толькі воду каламуціць, Бо тут гразі больш, чым вады, І мулу, рознае брыды. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

міну́ўшчына, ‑ы, ж.

Тое, што было раней, што даўно прайшло; мінулае; былое. Як жывы сведка мінуўшчыны, адзін стары дзед Лявон астаўся тут. Бядуля. Думкі не пакідаюць мяне. Можа і не варта каламуціць тую палыновую горыч далёкай мінуўшчыны. Асіпенка. // Старажытнасць, старадаўнасць. Сівая мінуўшчына. □ І ў суме адвечным, ссутуліўшы плечы, Мінуўшчына ў замчышчы спіць. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мути́ть несов.

1. (жидкость) муці́ць, каламу́ціць;

мути́ть во́ду муці́ць (каламу́ціць) ваду́;

2. перен. (делать неясным) тума́ніць, за́сціць;

мути́ть ум тума́ніць (за́сціць) ро́зум;

3. (возбуждать) баламу́ціць; (бунтовать) бунтава́ць; (путать) блы́таць; (подстрекать) падбухто́рваць;

мути́ть люде́й баламу́ціць (бунтава́ць, падбухто́рваць) людзе́й;

4. (в голове, в глазах и т. п.) безл. мутне́ць;

5. (тошнить) безл. ну́дзіць;

меня́ мути́т мяне́ ну́дзіць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)