совлека́ть несов., уст. сця́гваць, зрыва́ць, здзіра́ць; см. совле́чь;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
надса́живать несов., прост. (надрывать) надрыва́ць; (о голосе — ещё) зрыва́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
изрыва́тьII (к изры́ть) ско́пваць; (рылом — о животных) зрыва́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
срыва́тьI несов. (к сорва́ть)
1. зрыва́ць;
2. (брать лишнее) зрыва́ць; здзіра́ць; лупі́ць;
3. (вымещать) спаганя́ць; см. сорва́ть 1, 2, 4.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зрыў, зрыву, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. зрываць 1 — сарваць і зрывацца — сарвацца.
2. Няўдача ў чым‑н., правал у якой‑н. справе. Асобныя зрывы ў творчасці беларускіх навелістаў вульгарызатарская крытыка 30‑х гадоў надта перавялічвала. Пшыркоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зрыва́цца несов.
1. в разн. знач. срыва́ться; см. сарва́цца;
2. страд. срыва́ться; сдёргиваться; сноси́ться; вымеща́ться; надрыва́ться; см. зрыва́ць I
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сабатава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак.
1. што. Наўмысна сарваць (зрываць) што‑н.; дзейнічаць супроць чаго‑н. шляхам сабатажу. Кулакі сабатавалі ўсе загады Савецкай улады: хавалі хлеб, дзе толькі маглі. Сяргейчык.
2. толькі незак. Займацца сабатажам. [Даніла:] — Але ты быў упэўнены, што хлопчык сабатуе. Мехаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Перары́вам, з перарывам, перарывісты (дождж) ’дождж з перапынкамі’ (спарадычна на ўсёй тэрыторыі, ЛА, 2), перарыўшы ’кароткачасовы (дождж)’ (віл., чэрв., Сл. ПЗБ). Да пераціх.) і ‑рыў < зрываць — дзеяслова шматразовага дзеяння ад рваць < прасл. *rbvati — ryvati.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кандэнса́цыя, ‑і, ж.
1. Згушчэнне, ушчыльненне. Кандэнсацыя малака. Рэакцыя кандэнсацыі. // Ператварэнне ў вадкасць пары або газу.
2. Накапленне. Кандэнсацыя энергіі.
3. перан. Пра сцісласць думкі, выказвання і пад. Ізноў кандэнсацыю ўсяго матэрыялу [лістоўкі] даём у рамцы: — Не зрываць тэрмінаў! Шынклер. Кароткія нататкі патрабуюць выключнай кандэнсацыі зместу. «Беларусь».
[Лац. condensatio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Смы́каць ‘выскубваць, шчыпаць, тузаць’ (ТСБМ, Шымк. Собр., Гарэц., Байк. і Некр., Ласт., Сержп. Прымхі, Сл. ПЗБ, ТС), ‘часаць’ (Уладз.). Параўн. укр. сми́кати ‘тс’, рус. дыял. смы́кать ‘тузаць, праць, церці’, польск. smykać ‘тузаць, зрываць’, чэш. smýkati ‘цягнуць, валачыць’, славац. smýkat’ ‘тс’, в.-луж. smykać ‘слізгаць’, н.-луж. śmykaś ‘соўгаць, тачыць’, серб.-харв. сму́цати ‘сцягваць, зрываць’. Прасл. *smykati, роднаснае літ. šmùkti ‘спаўзаць, спадаць’, лат. šmukt ‘уцякаць, саслізгваць’ < і.-е. *(s)meuk‑/*(s)meug‑ (Фасмер, 3, 694–695; Шустар-Шэўц, 1325–1326; SEK, 4, 325–326). Гл. таксама формы без рухомага s‑ пад мыкаць 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)