цюк¹, -а́, мн. -і, -о́ў, м.
Вялікі звязаны пакунак тавару; вялікая звязка чаго-н.
Ц. сена.
|| памянш. цючо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м.
|| прым. цюкавы́, -а́я, -о́е (спец.).
Цюкавое сена.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сча́лка ж., спец. звя́зка, -кі ж., звя́званне, -ння ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
свя́зкаII анат. звя́зка, -кі ж.;
голосовы́е свя́зки галасавы́я звя́зкі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
галасавы́, ‑ая, ‑ое.
Які мае адносіны да голасу (у 1 знач.), выконваецца голасам. Галасавы апарат.
•••
Галасавыя звязкі гл. звязка.
Галасавая шчыліна гл. шчыліна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пунтэ́ль, памянш. пунтэлік ’звязка счэсанага і сплеценага льну’ (віл., Шатал.), ст.-бел. пунталь ’звязка’. Запазычана з ням. бавар. punki ’звязка, вузел’, ням. Bündel ’тс’, што ўзыходзіць да Bund ’сувязь’ (< ням. binden ’вязаць’). Гл. пу́ндзель.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пу́ндзель ’звязка льну’ (ТС), пу́ндэль ’тс’ (ТС), пундэль ’старая мера ільну, роўная 12 кг (30 фунтам)’ (ашм., Сл. ПЗБ), пундэлік, пундэляк ’тс’ (шальч., уздз., глыб., Сл. ПЗБ), пундэлік, бунтэляк, бунтэлік ’звязка лёну з завучанымі пасля часання канцамі’ (мін.-маладз., Шчарб.), ст.-бел. пундель ’мера вагі (кала 25 фунтаў)’. Лічыцца, што слова запазычана з літ. pundelis ’старая мера ільну’ (Скурат, Меры, 115; Булыка, Лекс. запазыч., 156), што ў сваю чаргу магло быць запазычана з ем. дыял. pundel ’тс’ (Сл. ПЗБ); у апошнім выпадку, а таксама па лінгвагеаграфічных прычынах літоўскае пасрэдніцтва не з’яўляецца абавязковым, параўн. суч. літ. pundas ’звязка, скрутак, клунак, цюк, пук’. На некаторыя формы паўплывала запазычанне бунт ’звязка, пук’ (гл.). Гл. таксама пунтэль ’звязка счэсанага і сплеценага льну’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Адплікну́ць ’адшпіліць, выпрагчы каня’ (Янк. I), мабыць, з польскага (параўн. польск. plik звязка’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жбунт ’звязка, скрутак’ (КСТ). Кантамінацыя жмут 1 (гл.), жгут і бунт 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скарпунец ‘звязка?’: нізкі верасовых скарпунцоў (ЛіМ, 1971, 19 лют.). Няясна (ад скарпаць?, гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Таро́к ’звязка плыта’ (Мат. Гом.), ’адзін рад змацаваных бярвенняў у плыце’ (кіраў., Нар. сл.), ’звязка для сплаву плытоў тарцом уперад’ (Дэмб. 2), ’тарэц (канец бярвенняў у плыце)’ (віц., Нар. сл.), ’кладка праз рэчку з бярвенняў’ (Бяльк.). Укр. дыял. то́рок ’невялічкі плыт’, рус. дыял. то́рок ’тс’. Гл. тар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)