пазава́львацца, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -аецца; -аемся, -аецеся, -аюцца; зак.
1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Заваліцца, запасці, абваліцца — пра ўсё, многае.
Кнігі пазавальваліся за шафу.
Пазавальваліся слупы.
2. Улегчыся, залегчы — пра ўсіх, многіх (разм.).
Усе пазавальваліся спаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адкла́сціся, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -кладзе́цца; зак.
1. Асесці, назбірацца.
Іл адклаўся за гады на дне возера.
2. Адтэрмінавацца, перанесціся на больш позні час.
Паездка за горад адклалася.
3. перан. Запасці ў памяць, душу і пад., адлюстравацца, захавацца.
Уражанні дзяцінства адклаліся ў сэрцы надоўга.
|| незак. адклада́цца, -а́ецца і адкла́двацца, -аецца.
|| наз. адклада́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запечатле́ться
1. (закрепиться, сохраниться) захава́цца; урэ́зацца, запа́сці, мног. пазапада́ць; запо́мніцца;
2. (отразиться, найти воплощение) адлюстрава́цца, адбі́цца; увасо́біцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пазава́львацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Заваліцца, запасці, абваліцца — пра ўсё, многае. Пазавальваліся кнігі за шафу. Пазавальваліся сцены. □ Толькі назва была, што бальніца: разгароджаны двор зарос палыном і крапівою, дах згніў, печы пазавальваліся, дымілі і не грэлі. Грахоўскі.
2. Разм. Улегчыся, залегчы — пра ўсіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
впасть сов.
1. (ввалиться, впасть внутрь) запа́сці, мног. пазапада́ць, упа́сці, увалі́цца, правалі́цца;
2. (прийти в какое-л. состояние) упа́сці; см. впада́ть 1, 2.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адкла́сціся, ‑кладзецца; зак.
1. Назбірацца, назапасіцца, асесці ў якім‑н. месцы. Змытая з гор гразь адклалася на ніжніх схілах, утварыўшы ўрадлівыя наносныя глебы.
2. перан. Адлюстравацца, захавацца; запасці (у памяць, душу і пад.). А гэтая [падзея], і асабліва тое, як.. [Ларывончык] даваў гасцінца дзяўчынцы, адклалася ў памяці, як той адбітак, якога нічым не сатрэш. Сабаленка.
3. Перанесціся на больш позні час; адтэрмінавацца. А я яшчэ спадзяваўся: а можа, часам, адкладзецца [паездка]. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запада́ць несов.
1. (заваливаться за что-л.) запада́ть;
2. (становиться впалым) запада́ть, впада́ть; вва́ливаться;
3. перен. (глубоко укрепляться в уме, памяти, душе, сердце) запада́ть; запечатлева́ться; заседа́ть;
1-3 см. запа́сці
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ввали́ться
1. (упасть куда-л.) увалі́цца, мног. паўва́львацца; (провалиться) правалі́цца, мног. паправа́львацца;
2. (стать впалым) увалі́цца, запа́сці;
щёки ввали́лись шчо́кі ўвалі́ліся (запа́лі);
3. (войти) прост. увалі́цца, мног. паўва́львацца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уцягну́ць, -ягну́, -я́гнеш, -я́гне; -ягні́; -я́гнуты; зак.
1. каго-што. Цягнучы, завалачы каго-, што-н. у што-н. або сілаю ўвесці ўнутр чаго-н.
У. сані ў вазоўню.
У. каго-н. у памяшканне.
2. што ў што. Усунуць у якую-н. адтуліну.
У. нітку ў іголку.
3. што. Удыхнуць.
У. паветра.
4. асаб. і безас., што. Утуліць, увабраць унутр (галаву, шчокі, жывот і пад.); запасці.
У. галаву ў плечы.
Жывот уцягнула.
5. перан., каго (што) у што. Схіліць уступіць у што-н., прыняць удзел у чым-н.
У. у драмгурток.
У. у спрэчку.
|| незак. уця́гваць, -аю, -аеш, -ае.
|| прым. уцяжны́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).
Уцяжная труба.
У. рукаў помпы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запомніцца □ урэзацца ў памяць, урэзацца ў памяці, запасці ў памяць, астацца ў памяці, застацца ў памяці, пакінуць след у памяці, асесці ў памяці, улезці ў памяць, упіцца ў памяць, запасці ў душу
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)