порази́тельно нареч. надзі́ва; (чрезвычайно) надзвыча́йна; (удивительно) дзі́ўна;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нако́лькі, прысл.
1. У якой ступені, меры.
Буду працаваць, н. хопіць здароўя.
2. Ужыв. як злучальнае слова:
а) у даданых дапаўняльных сказах.
Усё залежыць ад таго, н. пісьменнік можа выкарыстаць свой творчы патэнцыял.
б) у даданых дзейнікавых сказах.
Дзіўна, н. дажджлівае надвор’е адпавядала яго настрою.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спле́сціся, спляту́ся, спляце́шся, спляце́цца; спляцёмся, сплецяце́ся, спляту́цца; сплёўся, спляла́ся, -ло́ся; спляці́ся; зак.
1. Пераплесціся, злучыцца (пра што-н. гібкае, што ўецца).
Галіны бярозы спляліся.
2. перан. Цесна злучыўшыся, счапіцца.
Рукі спляліся.
3. Уявіцца, узнікнуць у свядомасці.
Так дзіўна сплялося ўсё ў сне.
|| незак. сплята́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. спляце́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паслабе́лы, ‑ая, ‑ае.
Які паслабеў. Дзіўна паслабелымі рукамі схапіла [Ганна], прытуліла яе [Верачку], яшчэ цёплую, яшчэ нібы жывую, прытуліла да сябе. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брэ́нкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Тое, што і брынкаць. [Антон:] — Мабыць, дзіўна гэта тут, каб старшыня ды на мандаліне брэнкаў? Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апладня́цца, ‑яецца; незак.
1. Станавіцца аплодненым. Усё так дзіўна проста! Колькі год Тлумачыла яна [Наста] малым у школе, Як кветка апладняецца. А. Астапенка.
2. Зал. да апладняць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бабу́шы, ‑аў; адз. бабуша, ‑ы, ж.
Пантофлі без заднікаў. У бабушах тут [у Тэтуане] ходзяць амаль усе. Дзіўна, як гэтыя вялізныя пантофлі не падаюць з ног. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вы́піндырыць ’выставіць напаказ, убраўшы пышна; выгаварыць’ (Нас.). Запазычанне з польск. wypindrować ’дзіўна адзецца’. Параўн. польск. pinda ’франціха’. Магчыма, сюды ж чэш. дыял. pinda ’стары паношаны гальштук’. Брукнер (414) супастаўляе з прыпевам pindu‑ryndu. Далей няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ані́, прысл. (звычайна з адмоўем).
Ніколькі, зусім. [Янка:] — Можа з раніцы яны [трусы] І не кормлены ані? Гілевіч. Як гэта дзіўна ўсё ж — яна [Наста] ані Ганебнай смерці не баіцца сёння! А. Астапенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патане́лы, ‑ая, ‑ае.
Абл. Які стаў тонкім, танейшым. Гаспадар амаль да шыі быў захутаны чырвонай, на ваце, коўдрай, паверх якой прасцёрум былі доўгія патанелыя рукі з дзіўна белымі далонямі. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)