уры́цца, -ы́юся, -ы́ешся, -ы́ецца; зак., у што.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пранікнуць у глыб чаго-н. рыючы (пра жывёл).

2. Схавацца ў вырытым паглыбленні ці ў чым-н. сыпкім.

У. ў сена.

|| незак. урыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

неправе́траны, ‑ая, ‑ае.

Які не праветрываўся, не быў праветраны. [Гаспадар] павёў гасцей у глыб свае хаты, у чысты пакойчык, хоць і неправетраны. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ві́ла, ‑ы, ж.

Багатая загарадная дача або дом-асабняк з садам, паркам. Тэддзі накіраваў машыну ў глыб парку, дзе сярод дрэў хавалася загарадная віла. Гарбук.

[Лац. villa.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уда́цца², уда́мся, удасі́ся, уда́сца; удадзі́мся, удасце́ся, удаду́цца; уда́ўся, -дала́ся, -ло́ся; уда́йся; зак., у што.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Урэзацца, зайсці далёка ў глыб чаго-н.

Бераг удаўся ў мора.

2. перан. Аддацца якому-н. пачуццю, паглыбіцца (у 3 знач.; разм.).

У. ў фантазію.

|| незак. удава́цца, удаю́ся, удае́шся, удае́цца; удаёмся, удаяце́ся, удаю́цца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уці́снуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ні́ся; зак.

1. Паглыбіцца, улезці ў глыб, унутр чаго-н.

У. ў зямлю.

2. З цяжкасцю ўвайсці, пранікнуць у што-н. цеснае, запоўненае.

У. ў аўтобус.

3. Цесна абвязаць сябе чым-н. (разм.).

У. папружкай.

4. перан. Якім-н. чынам уладкавацца куды-н. (разм.).

Уціснуўся ў каледж.

|| незак. уціска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

затачы́цца, ‑тачуся, ‑точышся, ‑тачыцца; зак.

Разм. Пралезці, праціснуцца ў глыб, у сярэдзіну чаго‑н. Затачыцца ў натоўп. □ Хацеў [Мітрафанка] кінуцца ў адрыну, затачыцца ў сена і перабыць ліхую гадзіну, дачакацца, пакуль прыйдзе бацька. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тхла ‘тля, Aphidinea’ (глыб., Жыв. НС), ‘моль’ (глыб., Жыв. НС). Да тля (гл.) з устаўным ‑х‑, відаць, пад уплывам тхліць ‘даводзіць да псавання’, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пры́раўкамі ’прыхваткамі’ (глыб., Сл. ПЗБ). Гл. прыры́ўкамі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Світа́ш ‘неакаванае кола’ (глыб., Сл. ПЗБ). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пакля́плы, пакляпслы ’нахілены, крывы’ (Сл. ПЗБ, глыб., вілен.). Гл. клепы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)