лихора́дить несов.

1. / больно́й лихора́дит у хво́рага гара́чка, хво́рага трасе́ (кало́ціць);

меня́ (его́) лихора́дит у мяне́ (у яго́) гара́чка; (знобить) трэ́сці, калаці́ць;

к ве́черу его́ ста́ло лихора́дить пад ве́чар у яго́ пачала́ся гара́чка;

2. перен., безл. / заво́д лихора́дит на заво́дзе няўпра́ўка, гара́чка;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тыфо́ідны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да тыфоіду, выкліканы тыфоідам. Тыфоідная гарачка. // Які выклікае тыфоід. Тыфоідны мікроб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэмперату́ра, -ы, ж.

1. Ступень нагрэтасці якога-н. цела, рэчыва; цеплавая характарыстыка.

Т. вады.

Т. паветра.

2. Ступень цеплыні чалавечага цела як паказчык стану здароўя.

Памераць тэмпературу ў дзіцяці.

3. Павышаная цеплыня цела; гарачка (разм.).

У хворага т.

|| прым. тэмперату́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Жара́ ’спёка’, ’гарачка’ (ТСБМ). Рус. жара́ ’спёка’, укр. жара́ ’тс’, ’гарачка’, славац. žiara ’зарыва, гарачыня’, серб.-харв. жа̀ра ’спёка’, славен. žara ’сып’. Варыянт ж. р. ад таго ж кораня, што жар (гл.). Не выключана, што значэнне ’гарачка’ ўзнікла на базе значэння ’сып’, вядомага шэрагу моў. Гл. жа́ры.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

радзі́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Прызначаны для аказання медыцынскай дапамогі пры родах. Радзільнае аддзяленне бальніцы. Радзільны дом.

2. Які бывае пры родах. Радзільная гарачка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пал ’страсць, заўзятасць’; абл. ’павышаная тэмпература цела пры хваробе; гарачка’ (ТСБМ), ’спёка’ (Касп.), ’гарачка’ (Сл. ПЗБ, Мат. Гом.). Рус. пал ’стэпавы, лясны пажар’. Бязафіксны дэрыват ад паліць (гл.) (Фасмер, 3, 190).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бе́лы, -ая, -ае.

1. Які мае колер снегу, малака, крэйды.

Б. конь.

Белая бяроза.

2. Светлы, ясны.

Белыя ночы.

3. Варожы савецкай уладзе, контррэвалюцыйны.

Белая армія.

Разгром белых (наз.).

4. Які мае светлы колер скуры (пра ра́су¹).

○

Белае мяса — цяляціна або курынае мяса.

Белая гарачка — цяжкае псіхічнае захворванне ў выніку алкагалізму.

◊

Сярод белага дня (разм.) — удзень, днём.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лихора́дка

1. (лихорадочное состояние) гара́чка, -кі ж.; (болезнь) ліхама́нка, -кі ж.; (малярийная) тра́сца, -цы ж.;

у больно́го лихора́дка у хво́рага гара́чка;

жёлтая лихора́дка жо́ўтая ліхама́нка (тра́сца);

перемежа́ющаяся (или боло́тная) лихора́дка пераме́жная (або бало́тная) ліхама́нка (тра́сца), маляры́я;

2. (напряжённое положение) перен. няўпра́ўка, -кі ж., гара́чка, -кі ж., ліхама́нка, -кі ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падкі́нуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

1. Узляцець, падскочыць уверх. Воз падкінуўся на выбоіне.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раптоўна пачацца, прыкінуцца (пра хваробу). Потым як агнём загарэўся [Стась] — гарачка такая падкінулася. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бяспа́мяцтва, ‑а, н.

1. Страта свядомасці; непрытомнасць. Пад вечар у .. [Зынгі] з’явілася гарачка. Ноччу ён упаў у бяспамяцтва. Чорны.

2. Тое, што і бяспамятнасць. [Сабастыяну] хочацца трошкі пакпіць з жонкі, з яе гэтага бяспамяцтва. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)