перавя́сла, -а, мн. -ы, -аў, н.
1. Саламяны жгут для звязвання снапоў, кулёў.
2. Звязка, вясло².
П. ключоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
карма́, -ы́, мн. -ы́, -о́ў, ж.
Задняя частка судна, процілеглая носу.
К. карабля.
|| прым. кармавы́, -а́я, -о́е.
Кармавое вясло.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бязло́пасцевы, ‑ая, ‑ае.
Які не мае лопасці, без лопасцей. Бязлопасцевае вясло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аднавясло́вы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адно вясло, абслугоўваецца адным вяслом. Аднавясловая лодка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вясе́льца ’вясло лодкі’ (Бяльк., КТС) — памяншальная форма лексемы вясло́ (гл.).
Вя́сельца (КТС) — памяншальная форма лексемы вя́сла (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Апа́чына ’прыстасаванне для кіравання плытом’ (Сцяшк.), пачы́н(а) ’вясло’ (Бяльк.). Ст.-бел., ст.-укр. опачина ’вясло’ (Сінаніма). Укр. опачина ’тс’, (о)пачина ’вязка галля, ламачча, лазы’. Ст.-польск. paczyna ’рулявое вясло’, чэш., славац. opačina ’вясло’, ст.-чэш. дыял. opačina ’руль’, ’доўгі брус у задняй частцы воза’, ’процівага’, паморск. pácəna ’руль’, макед. опачина ’зваротны бок’, серб.-харв. опа̀чина ’грубасць, жорсткасць, паскудства’, балг. опачина ’ўпартасць’, славен. opačina ’памылка’, балг. опашка хвост’, рус. дыял. опачина ’хара’. Паводле Міклашыча, Махэка, Брукнера, польскія, чэшскія, славацікія словы ўтвораны ад opak ’наадварот’, а першаснае значэнне іх ’руль’ (Брукнер, 380); лепш суаднесці гэтыя формы з дзеясловам тыпу ўкр. пачити ’паварачваць’. Значэнне ’вясло’ можа быць выведзена з ’руль, рулявое вясло’. Аднак на магчымасць сувязі з ст.-рус. опашь, балг. опашка ’хвост’ указвае фанетыка рус. сіб. опашня ’вялікае бакавое вясло на барках’; з чэшскім значэннем ’брус у возе’ параўн. рус. дыял. опашина ’бервяно паміж стойкамі ў штольні’. Укр. (о)пачина ’звязка’, згодна з Бялецкім-Насенкам, ад фашина, якое з ням. Faschine. Гл. фашына.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
весло́ вясло́, -ла́ ср.;
нале́чь на вёсла нале́гчы на вёслы;
идти́ на вёслах ісці́ на вёслах.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Весілка ’ручка (чайніка)’ (КТС). Да вясло́ 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ку́дравіцы ’апорная частка прыстасавання пад вясло’ (Нар. сл.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перало́м, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Месца, па якім што-н. пераламана.
Змацаваць вясло на пераломе.
2. Парушэнне цэласці косці ў чалавека, жывёліны.
Закрыты п. бядра.
Асколачны п. косці.
3. перан. Рэзкая змена ў развіцці чаго-н.
П. у жыцці.
На пераломе.
|| прым. перало́мны, -ая, -ае (да 3 знач.).
П. перыяд гісторыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)