клауна́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
1. Цыркавы нумар з удзелам клоўнаў.
2. перан. Камічная выхадка; выбрык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жу́льніцкі, ‑ая, ‑ае.
Уласцівы жуліку, жулікам; такі, як у жулікаў. Жульніцкая выхадка. // Заснаваны на жульніцтве; ашуканскі, махлярскі. Жульніцкая здзелка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́пад, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. У фехтаванні, гімнастыцы: выстаўленне сагнутай нагі ў якім-н. напрамку з упорам тулава на гэту нагу.
В. наперад.
2. перан. Варожае выступленне, нядобразычлівая выхадка супраць каго-, чаго-н.
Злосны в.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́пад, ‑у, М ‑дзе, м.
1. Спец. Рэзкі рух уперад з апорай на выстаўленую нагу. Фехтавальшчык зрабіў імгненны выпад.
2. Варожае выступленне, нядобразычлівая выхадка. Злосны выпад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фігля́рства, ‑а, н.
1. Уст. Занятак, прафесія фігляра (у 1 знач.).
2. Разм. Паводзіны або выхадка фігляра (у 2 знач.). Фіглярства было яму не да твару.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фо́ртэль, ‑ю, м.
Разм. Выхадка, выбрык. Нямала непрыемнасцей [у сына] і ў школе: То сябрука штурхне, То спозніцца ў клас, То двойка запаўзе ў дзённік іншы раз, — Не абыходзіцца без фортэляў ніколі. Корбан.
[Польск. fortel.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́пад м., в разн. знач. вы́пад, -ду м.; (выходка — ещё) вы́хадка, -кі ж., вы́брык, -ку м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Псо́та ’шкода; свавольства’ (ТСБМ, Гарэц., Байк. і Некр.), ’шкода’ (Сіг.), ’пястун; наравісты, пераборлівы’ (Клім.), ст.-бел. псота ’выхадка, свавольства’. Укр. псо́та ’бядота, бяда, галеча, нястача’; ’дрэннае надвор’е’, ’лаянка’. З польск. psota, psocić ад pies, першапачаткова ’гайняваць; аддавацца распусце’ (Банькоўскі, 2, 957).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шту́ка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, штук, ж.
1. чаго. Цэлы, некрануты, непачаты яшчэ прадмет, выраб (звычайна пра рулон тканіны).
Ш. сукна, палатна.
2. Асобны прадмет з шэрага аднародных.
Некалькі штук яблыкаў.
3. Наогул пра рэч, прадмет, якую-н. з’яву ці чалавека (разм., жарт. або неадабр.).
Набыты вопыт — гэта добрая ш.
Адразу відаць, што ён за ш.
4. перан. Незвычайны ўчынак, выхадка, выдумка (разм.).
Кінь свае каварныя штукі!
Вось дык ш.!
|| памянш. шту́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жарт, -у, М -рце, мн. -ы, -аў, м.
1. Забаўная выхадка, востры дасціпны выраз.
На вяселлі гучаў смех і сыпаліся жарты за жартамі.
2. Кароткае апавяданне са смешным, забаўным зместам.
3. Невялікая камічная п’еса.
П’еса-ж. у адной дзеі.
4. у знач. прысл. жа́ртам. Не сур’ёзна, для забавы.
Сказаць жартам.
◊
Без жартаў — усур’ёз.
Жарты на (у) бок — ужыв. як папярэджанне аб пераходзе да сур’ёзнай справы.
Не жарты — пра што-н. важнае.
Не на жарт — вельмі сур’ёзна.
|| памянш. жа́рцік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)