вы́цмыгнуць

‘выбегчы, выскачыць’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́цмыгну вы́цмыгнем
2-я ас. вы́цмыгнеш вы́цмыгнеце
3-я ас. вы́цмыгне вы́цмыгнуць
Прошлы час
м. вы́цмыгнуў вы́цмыгнулі
ж. вы́цмыгнула
н. вы́цмыгнула
Загадны лад
2-я ас. вы́цмыгні вы́цмыгніце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́цмыгнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́махнуць

‘вымахаць, вырасці; выгнаць каго-небудзь, што-небудзь; імгненна выскачыць, выбегчы куды-небудзь’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́махну вы́махнем
2-я ас. вы́махнеш вы́махнеце
3-я ас. вы́махне вы́махнуць
Прошлы час
м. вы́махнуў вы́махнулі
ж. вы́махнула
н. вы́махнула
Загадны лад
2-я ас. вы́махні вы́махніце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́махнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́мчацца, ‑мчуся, ‑мчышся, ‑мчыцца; зак.

Імкліва выехаць, выбегчы, вылецець. З-за рога ратушы вымчалася конная паліцыя. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павысыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. што. Высыпаць усё, многае.

П. двары пяском.

П. пясок з чаравікаў.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выйсці, выбегчы ў мностве (разм.).

З вагонаў павысыпалі пасажыры.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы... дзеяслоўная прыстаўка.

Азначае:

1) вычарпальнасць дзеяння, дасягненне чаго-н., напр.: вывучыць, вызначыць;

2) рух знутры, сярэдзіны чаго-н., напр.: выбегчы, выехаць;

3) з часціцай -цца — поўную вычарпальнасць дзеяння, задаволенасць дзеяннем, напр.: вылежацца, выспацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

павыбяга́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.

Выбегчы адкуль‑н. — пра ўсіх, многіх. З хат павыбягалі старыя і малыя. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ку́ля, -і, мн. -і, куль, ж.

Невялікі свінцовы або стальны прадаўгаваты снарад для стральбы з ручной агнястрэльнай зброі і кулямётаў.

Трасіруючая к.

Бранябойная к.

◊

Адліваць кулі (разм.) — ілгаць, хлусіць.

Вылецець куляй (разм.) — імкліва выбегчы адкуль-н.

|| прым. кулявы́, -а́я, -о́е.

Кулявое раненне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́сыпаць, -плю, -плеш, -пле; вы́сып; -паны; зак.

1. што. Сыплючы, выдаліць.

В. збожжа з мяшка.

2. што. Услаць чым-н. сыпкім.

В. сцежку пяском.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выйсці, выбегчы ў мностве (разм.).

На вуліцу высыпаў народ.

|| незак. высыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Матану́ць (перан.) ’кінуць’ (даўг., в.-дзв., Сл. ПЗБ), ’махнуць’, ’выбегчы’ (Нар. Гом.). Рус. урал. мотану́ть ’хутка, раптоўна прабегчы, мільгануць’, смал. мотану́ться ’тс’. Да мата́ць (гл.). Суфікс ‑а‑ перад ‑nǫ‑ перадае раптоўнасць дзеяння. Сюды ж матані́на ’мітусня, беганіна’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́несціся, ‑несуся, ‑несешся, ‑несецца; пр. вынесся, ‑лася; зак.

Імкліва выбегчы, выехаць адкуль, куды‑н.; вымчацца. Коннік вынесся наперад. □ Неўзабаве перавозчык мой пачаў веславаць, і лодка .. зрабіла імклівы наўкруг, вынеслася на сярэдзіну ракі. Чыгрынаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)