ве́шанне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. вешаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даве́шаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Закончыць вешаць, развешваць што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Весіць 1 ’вешаць’ (КТС), рус. паўн. ве́сить ’тс’, польск. ‑wiesić (ст.-польск. wiesić > wieszac), в.-луж. wjesyć, н.-луж. wjesyś, чэш. věsiti, славац. vesiť, славен. vésiti ’вешаць’, макед. веси, балг. веся ’вешаць на шыбеніцы’. Прасл. věsiti. Чаргаваннем звязана з вісе́ць (гл.).
Весіць 2 ’важыць’ (КТС) запазычана з рус. мовы; параўн. рус. весить ’важыць’, укр. вісити, якое паходзіць з ве́сіць 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тата́рушка ’прыстасаванне вешаць калыску’ (Мат. Маг. 2). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дысцыплі́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж. (часта з іран. адценнем).
Памянш.-ласк. да дысцыпліна. Ну і дысцыплінка! □ — Адным словам дысцыплінка, і носа не вешаць. — Ёсць, таварыш сакратар, дысцыплінка! Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак.
1. за каго-што. Тое, што і чапляцца (у 1 знач.).
2. што. Падчэпліваць, браць чым-н. вострым.
Ч. скварку на відэлец.
3. што на што. Вешаць (разм.).
Ч. фіранкі.
4. што. Надзяваць што-н. (разм.).
Ч. акуляры.
5. Тое, што і чапляцца (у 4 знач.).
|| наз. чапля́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вздёргивать несов.
1. разг. (поднимать вверх) падніма́ць, узніма́ць; (о голове — ещё) задзіра́ць;
2. (вешать) прост. ве́шаць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ярлы́к, ‑а, м.
1. Гіст. Грамата ханаў Залатой Арды, у якой выкладаліся распараджэнні хана адносна кіравання асобнымі падуладнымі ёй абласцямі. Ярлык на княжанне.
2. Уст. Пісьмовае распараджэнне на выдачу чаго‑н.
3. Лісток на чым‑н. з указаннем назвы, колькасці, месца вырабу, нумара і пад. Багажны ярлык. □ На многіх таварах не было ярлыкоў з цэнамі. «Звязда».
4. перан. Шаблонная характарыстыка каму‑, чаму‑н.; уласцівасць, якасць, якая прыпісваецца каму‑, чаму‑н. па традыцыі, звычны і пад. «У нас часам, як прыклеяць ярлык заводу ці чалавеку — канец. І як бы ні працаваў потым, нічога не паможа», — сумна падумаў Максім Сцяпанавіч. Карпаў.
•••
Вешаць ярлык гл. вешаць.
[Ад цюрк. ярлэк — загад.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́мерзнуць, ‑не; зак.
1. Загінуць ад марозу, холаду. Рунь вымерзла. Сады вымерзлі.
2. Прамерзнуць, высахнуць на марозным паветры; ператварыцца ў лёд. Ручай вымерз да дна. □ Дзяўчына адагрэла рукі, апранулася і панесла вешаць на платы бялізну. Няхай вымерзне добра, тады ў хаце скора дасохне. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыбу́х, ‑а, м.
Разм.
1. Страўнік.
2. Іран. Жывот. — А што князю мужык, беззямельнае сялянства! Быў бы напханы свой трыбух... Вешаць трэба такіх гадаў! — злосна заключыў Янка. Колас. // Пра тоўстага чалавека. [Залыгін:] Вайна — гэта мясабойня для трыбухоў багацеяў. Мележ.
3. толькі мн. (трыбухі́, ‑оў). Вантробы (страўнік, кішкі і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)