ва́лчыць

‘ваяваць, змагацца’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ва́лчу ва́лчым
2-я ас. ва́лчыш ва́лчыце
3-я ас. ва́лчыць ва́лчаць
Прошлы час
м. ва́лчыў ва́лчылі
ж. ва́лчыла
н. ва́лчыла
Загадны лад
2-я ас. ва́лчы ва́лчыце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ва́лчачы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ратабо́рстваваць

‘ваяваць, змагацца’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ратабо́рствую ратабо́рствуем
2-я ас. ратабо́рствуеш ратабо́рствуеце
3-я ас. ратабо́рствуе ратабо́рствуюць
Прошлы час
м. ратабо́рстваваў ратабо́рствавалі
ж. ратабо́рствавала
н. ратабо́рствавала
Загадны лад
2-я ас. ратабо́рствуй ратабо́рствуйце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ратабо́рствуючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пераваява́ць

‘праваяваць нанова што-небудзь (вайну) і без прамога дапаўнення; скончыць ваяваць’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пераваю́ю пераваю́ем
2-я ас. пераваю́еш пераваю́еце
3-я ас. пераваю́е пераваю́юць
Прошлы час
м. пераваява́ў пераваява́лі
ж. пераваява́ла
н. пераваява́ла
Загадны лад
2-я ас. пераваю́й пераваю́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час пераваява́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Ваёўнікі ’ваенныя, ваякі’ (КТС). Да ваяваць (з суфіксам ‑нік).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кансерваты́ўнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць кансерватыўнага. Кансерватыўнасць поглядаў. □ С першых жа дзён Максіму прышлося ваяваць з сялянскай кансерватыўнасцю. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праваява́ць, ‑ваюю, ‑ваюеш, ‑ваюе; зак.

Ваяваць некаторы час. Два гады ўжо праваяваў .. [Візэнер].. Але ніколі яшчэ смерць не была так блізка ад яго. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Малю́ка ’аловак’ (Сцяшк.). Утварэнне ад малява́ць з суфіксам ‑ка, як ваяваць > вая́ка. Не выключана, што паходзіць з малёўка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

неарганізава́насць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан неарганізаванага. З першых жа дзён Максіму прыйшлося ваяваць з сялянскаю кансерватыўнасцю, з неарганізаванасцю. Колас. Неарганізаванасць — вораг любой справе. Сергіевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

даваява́ць, ‑ваюю, ‑ваюеш, ‑ваюе; зак.

Разм. Скончыць ваяваць; прабыць на вайне да канца. Ты мяне аб адным прасіў: — Застанешся, таварыш жывы, За мяне даваюй, дажыві. Прануза.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ва́льчыць ’змагацца, біцца, ваяваць’ (КЭС). З польск. walczyć (Жураўскі, SOr, 1961, 40; Булыка, Запазыч., 55; Кюнэ, Poln., 113). Гл. валка 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)