чаёвник разг. ахво́тнік да ча́ю (гарба́ты); чаёўнік, -ка м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
залётнік, ‑а, м.
Ахвотнік заляцацца да жанчын; жанчыналюб. Павалковіч меў добра падвешаны язык і вялікі вопыт старога залётніка. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дуэля́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Удзельнік дуэлі // Ахвотнік да дуэлей. Выпівоха і дуэлянт, [фон Мантэйфель] не раз трапляў у непрыемныя гісторыі. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
весялу́н, веселуна, м.
Разм. Вясёлы, жыццярадасны мужчына; ахвотнік павесяліцца. Гаварыць тосты і чытаць вершы Веньямін умее. Яго нават лічаць веселуном і завадатарам у кампаніях. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лазу́н ’майстар, ахвотнік высока лазіць (аб дзецях)’ (ТСБМ), ’сысун (аб цяляці)’ (Касп.). Да ла́зіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
охо́тникII
1. (любитель) ахво́тнік, -ка м., ама́тар, -ра м.;
2. (доброволец) воен. ахво́тнік, -ка м.;
вы́звать охо́тников в разве́дку вы́клікаць ахво́тнікаў у разве́дку;
3. мн. охо́тники (желающие) ахво́тнікі, -каў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лазу́н, ‑а, м.
Разм. Ахвотнік, майстар высока лазіць (звычайна пра дзяцей, падлеткаў). У злезці на верх .. каменя было вельмі цяжка. Малыя пастушкі, найпярвейшыя лазуны, станавіліся пры камені адзін на аднаго і верхняга падсаджвалі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ама́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. чаго і з інф. Ахвотнік да чаго-н., чалавек, які мае схільнасць да чаго-н., захапляецца чым-н.
А. музыкі.
А. выступаць.
2. Той, хто займаецца чым-н. не як прафесіянал; любіцель.
Садавод-а.
Рыбалоў-а.
|| ж. ама́тарка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак (да 1 знач.).
|| прым. ама́тарскі, -ая, -ае (да 2 знач.).
А. спектакль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Раскудзе́ліцца ’рассваволіцца’ (івац., ЖНС). Відаць, да кудзеля (гл.) з няясным метафарычным пераносам, магчыма, праз сінанімічнае распусціцца, параўн. рус. арханг. раскудели́ть ’распускаць ніткі’ і пск. раскудели́ться ’раззлавацца’. Не выключана сувязь з праку́дзіць ’гарэзнічаць, вычвараць’, праку́да ’ахвотнік да свавольстваў, гарэза’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
жыво́т, -вата́, М -ваце́, мн. -ваты́, -вато́ў, м.
1. Частка цела ў чалавека і жывёл, у якой размешчаны органы стрававання.
Боль у жываце.
2. Страўнік, кішэчнік (разм.).
Купіць лякарства ад жывата.
Благому жывату і пірог шкодзіць (прыказка).
◊
Жывот падцягнула (безас.) — захацелася есці.
Качацца жыватом (разм.) — хварэць на жывот.
Падарваць жывот (жываты) са смеху — моцна смяяцца, аж заходзіцца.
Плячысты на жывот (жарт.) — ахвотнік паесці.
Хватацца за жывот — смяяцца да знямогі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)