ювелі́рны, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да вырабаў з каштоўных металаў і камянёў.
Ювелірная майстэрня.
Ювелірныя вырабы.
2. перан. Тонкі, дасканалы, такі, як у ювеліра; умела і старанна апрацаваны.
Ювелірная работа.
Ювелірнае выкананне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
я́блычак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.
1. гл. яблык.
2. Цэнтр мішэні (у 1 знач.) у выглядзе чорнага круга.
Папасці (пацэліць, трапіць) у самы я. (таксама перан.: дакладна, правільна ўгадаць, сказаць і пад., разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Пушы́ць 1 ’раздуваць, надуваць’ (Арх. Федар.; мсцісл., З нар. сл.; Шымк. Собр.; Шат.; Янк. 1; Некр.; ТС), ’брадзіць’ (Жд. 1), ’пучыць’ (Сцяц.), пу́шыць ’апухаць, рабіць пухлым’ (Ян., ПСл), ’веяць’ (паст., Сл. ПЗБ), параўн. укр. пу́шити ’рабіць поўным, надуваць; узрыхляць’, польск. puszyć ’раздуваць’, славен. pušiti ’рыхтавацца да раення (пра пчол)’, серб.-харв. пу̏шити ’дыміць, пыліць’, балг. пу́ша ’тс’ і пад. Да пу́хаць, пухнуць (гл.).
Пушы́ць 2 ’рабіць пушыстым; абсыпаць пухам’; перан. ’моцна лаяць, распякаць’ (ТСБМ, ТС, Юрч.). Да пух (гл.), пераноснае значэнне, магчыма, на базе гукапераймальнага пу́хаць ’дуць’, параўн. пу́шыцца ’дуцца на каго-небудзь’, пушы́сты ’пушысты; той, хто ў выпадку незадавальнення дзьмецца (“пушыцца”)’ (Янк. 1).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
груганнё, ‑я, н., зб.
Чарада груганоў, груганы. Над месцам бою кружыла груганнё. Гурскі. // перан. Пра шкодных, небяспечных людзей. Яшчэ не дрэмле чорнае Ў закутках груганнё. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ахво́сце, ‑я, н.
1. Воўна, якая састрыгаецца з хваста, ног, галавы.
2. перан. Паслугачы, прыхільнікі рэакцыйных грамадскіх груповак; рэшткі разгромленых рэакцыйных арганізацыя. Нацыяналістычнае ахвосце. Фашысцкае ахвосце.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ачышча́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Прызначаны для ачысткі чаго‑н. Ачышчальная машына.
2. перан. Які прыносіць дараванне, ачышчэнне. За актам ачышчальнай помсты пачалося канчатковае прасвятленне Тварыцкага. Перкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
банкру́цтва, ‑а, н.
1. Страта даўгавой плацежаздольнасці ў выніку разарэння даўжніка.
2. перан. Правал у ідэйнай, палітычнай дзейнасці якой‑н. асобы або арганізацыі. Банкруцтва палітыкі агрэсараў.
[Ад фр. banqueroute.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́глянцаваць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., што.
1. Пакрыць чым‑н. глянцавітым, нацерці да бляску. Выглянцаваць стол лакам. Выглянцаваць паркет.
2. перан. Надаць знешні глянец чаму‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́нюхаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Знайсці па паху. Кот вынюхаў мышэй.
2. перан. Разм. груб. Вызнаць, выведаць; высачыць. Вынюхаць чужыя намеры. Вынюхаць навіну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адэ́пт, ‑а, М ‑пце, м.
1. Азнаёмлены з тайнамі якога‑н. вучэння, секты і пад.
2. перан. Заўзяты паслядоўнік, прыхільнік якога‑н. вучэння, ідэі. Адэпты анархізму.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)