параўна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што з кім-чым.
1. Паставіўшы побач, супаставіць для ўстанаўлення падабенства ці розніцы.
П. два лікі.
2. Вобразна прыпадобніць.
Полаччыну можна п. са Швейцарыяй.
3. Зрабіць роўным, аднолькавым.
Умовы жыцця і падобныя акалічнасці параўналі гэтых людзей.
|| незак. параўно́ўваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 2 знач.).
|| наз. параўна́нне, -я, н. і параўно́ўванне, -я, н.
Не ідзе ў параўнанне (ні ў якое параўнанне) з кім-, чым-н. (нельга параўноўваць).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перахадзі́ць, -хаджу́, -хо́дзіш, -хо́дзіць; -хо́джаны; зак.
1. што. Перабыць якую-н. пару, ходзячы ў чым-н. ці як-н.
П. зіму ў асеннім паліто.
2. чым. У гульнях: пайсці іначай, перамяніць ход.
П. пешкай.
3. што. Перанесці на нагах (хваробу; разм.).
П. грып.
4. што і без дап. Абысці ўсё або многа чаго-н.
Колькі я перахадзіў за год!
Усе дарогі ў наваколлі перахадзіў.
|| незак. перахо́джваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
арыентава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е, -ту́й; -тава́ны; незак.
1. каго-што. Даваць магчымасць каму-, чаму-н. вызначыць сваё месцазнаходжанне на мясцовасці або кірунак руху.
А. касмічны апарат у палёце.
2. каго-што, на што і ў чым. Накіроўваць на дасягненне якой-н. мэты, дапамагаць каму-н. разабрацца ў чым-н. (кніжн.).
А. даследчыкаў на выкарыстанне новых дакументаў.
|| зак. зарыентава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.
|| наз. арыенціро́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. і арыентава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адзна́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.
1. каго-што. Абазначыць якой-н. меткай; запісаць, паставіць адзнаку для ўліку і пад.; вызначыць.
А. адсутных у журнале.
А. камандзіроўку.
2. каго-што. Звярнуць увагу, заўважыць, указаць на каго-, што-н.
А. добрую якасць працы.
3. каго-што. Вылучыць сярод іншых за якія-н. заслугі, узнагародзіўшы чым-н.
А. майстроў.
4. што. Ушанаваць чым-н. якую-н. дату, падзею.
А. заканчэнне інстытута.
|| незак. адзнача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кармі́цца, кармлю́ся, ко́рмішся, ко́рміцца; незак.
1. Есці, атрымліваць корм; насычацца.
Коні кормяцца на лугах.
2. чым і без дап. Мець за сродак для пражыцця; харчавацца.
Чапля корміцца рыбай.
К. сваёй працай.
3. чым, з чаго, на што. Здабываць сродкі для існавання, пражыцця.
К. паляваннем.
|| зак. пакармі́цца, -кармлю́ся, -ко́рмішся, -ко́рміцца (да 1 знач.) і пракармі́цца, -кармлю́ся, -ко́рмішся, -ко́рміцца (да 3 знач.); наз. прако́рм, -у, м. (да 3 знач.) і пракармле́нне, -я, н. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уткну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак., у што.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Убіцца вострым канцом у што-н.
Кап’ё ўткнулася ў зямлю.
2. Ткнуўшыся, уперціся, зарыцца ў што-н.
У. галавой у падушку.
3. перан. Паглыбіцца ў які-н. занятак, уважліва разглядаючы што-н., займаючыся чым-н. (неадабр.).
У. ў кнігу.
4. перан. Умяшацца, прыняць удзел у чым-н. (разм., неадабр.).
Усюды ты ўткнешся.
|| незак. утыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зу́бчык, ‑а, м.
Памянш. да зуб (у 2 знач.), да зубец; невялікі выступ на чым‑н. Зубчыкі ключа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дастасава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак., што.
Прымяніць, прывесці ў адпаведнасць з чым‑н. Дастасаваць правіла да рашэння задачы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апяку́нстваваць, ‑ствую, ‑ствуеш, ‑ствуе; незак.
Быць апекуном. // перан. Клапаціцца аб кім‑, чым‑н., ахоўваць, абараняць каго‑, што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задра́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм.
1. Пачаць драпаць 1.
2. Драпаючы, закрэсліць што‑н. па чым‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)