арке́стр, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Сукупнасць музычных інструментаў для выканання музычных твораў; калектыў музыкантаў, якія разам выконваюць твор на розных інструментах.

Духавы а.

Струнны а.

2. Месца ў тэатры перад сцэнай, дзе знаходзяцца музыканты.

|| прым. арке́стравы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фільм, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Твор мастацтва для дэманстрацыі, паказу ў кіно; кінакарціна.

Дакументальны ф.

Прыгодніцкі ф.

2. Тонкая празрыстая плёнка з нанесеным на яе святлоадчувальным слоем, якая ўжываецца для фатаграфічнай і кінематаграфічнай здымкі (спец.).

|| прым. фі́льмавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сана́та, -ы, ДМа́це, мн. -ы, -на́т, ж.

Музычны твор для аднаго або некалькіх інструментаў, які складаецца з трох або чатырох кантрастуючых частак рознага характару і тэмпу, адна з якіх мае форму санатнага алегра.

С.

Бетховена.

|| прым. сана́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скульпту́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

1. Майстэрства стварэння аб’ёмных мастацкіх твораў шляхам разьбы, высякання, лепкі або адліўкі, коўкі, чаканкі.

2. Твор такога мастацтва, а таксама сукупнасць такіх твораў.

Скульптуры, выкананыя на высокім мастацкім узроўні.

|| прым. скульпту́рны, -ая, -ае.

С. партрэт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эпапе́я, -і, мн. -і, -пе́й, ж.

1. Вялікі твор эпічнага жанру, у якім апісваюцца значныя гістарычныя падзеі.

Э.

Івана Мележа «Людзі на балоце».

2. перан. Буйная, значная падзея, якая ахоплівае цэлы гістарычны перыяд.

Э.

Вялікай Айчыннай вайны.

|| прым. эпапе́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

распе́ць, -пяю́, -пяе́ш, -пяе́; -пяём, пеяце́, -пяю́ць; -пе́й; -пе́ты; зак., што.

1. Развучыць, рэпетуючы (музычны твор для голасу).

Р. дуэт.

2. Прымусіць добра гучаць (пра голас, галасы).

Р. хор перад выступленнем.

|| незак. распява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. распява́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Моўкам, маўком ’ціха, патаемна, маўчком’ (Нас.) — форма твор. скл. ад ⁺моўк, параўн. рус. кур., тамб. молком, славен. mȏlk ’маўчанне’, ст.-слав. млъкъ. Да маўча́ць (гл.). Сюды ж моўчкам, моўчыкам ’тс’ (Касп., Шат.; іўеў., Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вальс, ‑а, м.

1. Плаўны парны танец трохдольнага размеру. Пары кружацца ў вальсе.

2. Музычны твор трохдольнага размеру. Канцэртны вальс А. Глазунова.

[Фр. valse.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ада́жыо,

Спец.

1. прысл. Ціха, павольна (аб тэмпе выканання музычнага твора).

2. нескл., н. Музычны твор або частка яго ў павольным тэмпе.

[Іт. adagio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

анані́м, ‑а, м.

1. Аўтар пісьма, запіскі або літаратурнага твора, які ўтойвае сваё імя.

2. Літаратурны твор без подпісу, невядома кім напісаны.

[Ад грэч. anōnymus — безыменны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)