Verbum

змяшча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. гл. змясціцца.

2. Знаходзіцца ў якім-н. месцы, памяшканні.

Сталовая змяшчаецца на першым паверсе будынка.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Уваходзіць у склад чаго-н.

У кнізе змяшчаецца шэраг карысных звестак.

ізаба́ра, -ы, мн. -ы, -ба́р, ж. (спец.).

1. Лінія на графіку, якая злучае месцы з аднолькавым атмасферным ціскам у пэўны час.

Студзеньскія ізабары.

2. Лінія, якая графічна паказвае залежнасць паміж фізічнымі велічынямі пры пастаянным ціску.

|| прым. ізаба́рны, -ая, -ае.

ме́сца, -а, мн. -ы, -аў, н.

1. Прастора, якая занята або можа быць занята кім-, чым-н., дзе што-н. адбываецца або размяшчаецца.

Перасоўваць з месца на месца.

Рабочае м.

Ні з месца!(не рухацца!).

2. Участак на зямной паверхні, мясцовасць.

Маляўнічае м.

3. перан. Становішча, якое займае хто-н. (у спорце, грамадскім жыцці, навуцы і пад.).

Заняць першае м. ў спаборніцтве.

4. Служба, работа, пасада.

Вакантнае м.

5. Урывак, частка літаратурнага, мастацкага або музычнага твора.

Самае цікавае м. ў рамане.

6. Адзін прадмет багажу (спец.).

Здаць у багаж тры месцы.

◊

Балючае месца — пра тое, што ўвесь час хвалюе, мучыць.

Да месца — якраз калі трэба, дарэчы.

Душа не на месцы — пра адчуванне трывогі, непакою.

На месцы — там, дзе што-н. адбылося ці будзе адбывацца.

Не знаходзіць (сабе) месца — быць у стане крайняй трывогі.

Паставіць каго-н. на сваё месца — збіць пыху з каго-н., зрабіць рэзкую заўвагу каму-н. пра нясціплыя паводзіны.

Пустое месца (разм., неадабр.) — пра чалавека, ад якога няма ніякага толку.

Таптацца на месцы (разм., неадабр.) — не рухацца наперад.

Цёплае месца (разм.) — аб даходнай службе.

|| памянш. ме́сцейка, -а, н. (да 1 і 2 знач.).

нерухо́мы, -ая, -ае.

1. Які не рухаецца, застаецца ўвесь час на адным месцы.

Н. блок.

Стаяць нерухома (прысл.).

2. перан. Які не змяняе свайго выразу.

Н. позірк.

3. У граматыцы: які не мяняе свайго месца (пра націск).

|| наз. нерухо́масць, -і, ж.

во́спа, -ы, ж.

1. Востразаразная вірусная хвароба, якая суправаджаецца гнойным сыпам на скуры і слізістых абалонках.

Прышчэпка воспы.

2. Шрамы і ямкі, якія застаюцца на скуры пасля гэтай хваробы або на месцы яе прышчэплівання (разм.).

Пабіты воспай.

|| прым. во́спавы, -ая, -ае.

амфітэа́тр, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У старажытных грэкаў і рымлян: збудаванне для масавых відовішчаў, у якім месцы для гледачоў узвышаліся паўкругам.

2. У сучасным тэатры: рады крэслаў размешчаныя ў зале за партэрам, а таксама частка залы, дзе яны размешчаны.

разасла́ць¹, -зашлю́, -зашле́ш, -зашле́; -зашлём, -зашляце́, -зашлю́ць; -зашлі́; -засла́ны; зак., каго-што.

Паслаць, адправіць у розныя месцы.

Р. ганцоў.

Р. пісьмы.

|| незак. рассыла́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. рассыла́нне, -я, н. і рассы́лка, -і, ДМ -лцы, ж.

|| прым. рассы́лачны, -ая, -ае.

сядзя́чы, -ая, -ае.

1. Такі, які сядзіць.

Убачыць сядзячага зайца.

2. Такі, які бывае, калі сядзяць.

Заснуць у сядзячай позе.

3. Звязаны са знаходжаннем на адным месцы; маларухомы.

Сядзячая работа.

4. Прызначаны для сядзення (разм.).

У аўтобусе 40 сядзячых месц.