свя́та, -а, М свя́це, мн. -ы, свят, н.
1. Урачысты дзень, які адзначаецца традыцыйна ў гонар або ў памяць якой-н. выдатнай падзеі, даты, асобы і інш.
С.
Перамогі.
С.
Нараджэння Хрыста.
С.
Новага года.
2. Выхадны, нерабочы дзень.
3. Урачыстасць з прычыны чаго-н.
Сямейнае с.
Спартыўнае с.
4. перан. Пачуццё радасці, асалоды, задавальнення, выкліканае чым-н. прыемным.
На сэрцы с.
◊
Будзе і на нашай вуліцы свята — спадзяванне на лепшае ў будучым, на здзяйсненне чаго-н.
|| прым. свято́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
за́ўтрашні, ‑яя, ‑яе.
Які мае адносіны да дня, наступнага за сягонняшнім; які будзе або адбудзецца заўтра. Заўтрашні дзень. Заўтрашняе чысло. Падрыхтавацца да заўтрашніх заняткаў. // перан. Які мае адносіны да недалёкага будучага. Заўтрашнія выпускнікі школы. / у знач. наз. за́ўтрашняе, ‑яга, н. — Заўтра заўтрашняе і будзе, Сашка, — сказаў прымірэнча Максім. Машара.
•••
Заглянуць у заўтрашні дзень гл. заглянуць.
Заўтрашні дзень гл. дзень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сне́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.
1. Невялікі тугі камяк, злеплены са снегу.
Ляпіць снежкі.
2. мн. Гульня, удзельнікі якой стараюцца закідаць адзін аднаго снежнымі камякамі.
У адліжны дзень зручней гуляць у снежкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
незвыча́йны, -ая, -ае.
1. Які вылучаецца сярод іншых; выключны; надзвычайны.
Незвычайная прыгажосць.
2. Не такі, як звычайна, як заўсёды; асаблівы.
Н. дзень.
3. Такі, да якога яшчэ не прывыклі; непрывычны.
Незвычайныя ўмовы.
|| наз. незвыча́йнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Маладзе́ны (мн.) (уст.) ’хрэсьбіны’ (карм., гом., Мат. Гом.), маладзёны ’другі дзень каляд’ (паўн.-усх., Шн.), рус. смал. молодёны ’абрад на другі дзень каляд: жанчыны з немаўлятамі прыходзяць з падарункамі да павітухі, якая прымала ў іх дзяцей, а яна іх частуе’. Утворана ад ⁺маладзень ’немаўля’. Параўн. рус. уладз. молодень ’тс’, а таксама польск. dzień młodzianków ’другі дзень каляд’ — у знак памяці аб разні немаўлят, якая была праведзена паводле загаду Ірада 28 студзеня’, młodzian ’юнак, малады чалавек’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
віта́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. вітаць, вітацца.
2. Прывітанне. — Добры дзень, — кінуў я сваё вітанне. — Добры дзень, — пачуў нядружны адказ. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прогу́ливатьIII несов. прагу́льваць;
соба́ку ну́жно прогу́ливать ка́ждый день саба́ку трэ́ба прагу́льваць ко́жны дзень.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Парояк ’рой (які адыходзіць на чацвёрты дзень)’ (Мат. Гом.). Конфікснае (pa‑+‑ak) адкрой.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́дацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -дасца; -дадуцца; зак.
1. Утварыць выступ, выступіць за мяжу чаго-н.
Дом выдаўся вуглом на плошчу.
2. Здарыцца, выпасці; удацца.
Дзень выдаўся цёплы, сонечны.
Ураджай выдаўся добры.
|| незак. выдава́цца, -дае́цца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нагрэ́бціся, -грабу́ся, -грабе́шся, -грабе́цца; -грабёмся, -грабяце́ся, -грабу́цца; нагро́бся, -грэ́блася і -грабла́ся, -грэ́блася і -грабло́ся; -грабі́ся; зак. (разм.).
1. Многа нагрэбці, стаміцца, грабучы.
Н. за дзень.
2. перан. Прысвоіць, нахапаць чаго-н. чужога ў вялікай колькасці.
Н. чужога дабра.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)