Verbum

асто́яцца, асто́юся, асто́ішся, асто́іцца; асто́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра вадкасць: стаць спакойным, перастаць калыхацца або, утварыўшы асадак, стаць празрыстым, чыстым.

Каламутная вада астоялася.

2. Утрымацца на нагах.

|| незак. асто́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

праясне́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; зак.

1. Стаць ясным, чыстым ад хмар.

Неба праяснела.

К вечару праяснела (безас.; распагодзілася).

2. Стаць асэнсаваным, ясным ці спакойным.

Думкі праяснелі.

Твары людзей праяснелі.

|| наз. праясне́нне, -я, н.

ачы́сціцца, ачы́шчуся, ачы́сцішся, ачы́сціцца; зак.

1. Вызваліцца ад чаго-н., што забруджвае, закрывае што-н.; пазбавіцца чаго-н.

Неба ачысцілася ад хмар.

2. Стаць чыстым па саставе, пазбавіцца ад чужародных прымесей, бруду; стаць свежым.

Вада ачысцілася.

3. перан. Стаць чыстым у маральных адносінах, пазбавіцца ад чаго-н. заганнага.

А. ад грахоў (перан.)

|| незак. ачышча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. ачышчэ́нне, -я, н.

пашы́рыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -рыцца; зак.

1. Стаць больш шырокім, расшырыцца.

Трэшчына пашырылася.

2. Павялічыцца ў колькасці, аб’ёме.

Вытворчасць пашырылася.

3. Стаць вядомым многім, распаўсюдзіцца.

Чуткі хутка пашырыліся.

4. Расшырыць кола свайго дзеяння, ахапіць сабой.

Пашырылася камп’ютарызацыя беларускіх школ.

5. перан. Стаць больш шырокім па змесце, узмацніцца, паглыбіцца.

Кругагляд пашырыўся.

|| незак. пашыра́цца, -а́ецца.

|| наз. пашырэ́нне, -я, н.

устая́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -таі́цца; зак.

1. Пра вадкасць: у выніку доўгага стаяння ў пэўных умовах стаць гатовым для ўжывання.

Квас устаяўся.

2. перан. Стаць з цягам часу ўстойлівым, пастаянным.

Характар устаяўся.

|| незак. усто́йвацца, -аецца.

вы́галець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ее; зак.

Стаць пустым, голым.

Усё навокал выгалела.

аўтаматызава́цца, -зу́юся, -зу́ешся, -зу́ецца; -зу́йся; зак. і незак.

Стаць (станавіцца) аўтаматычным.

|| наз. аўтаматыза́цыя, -і, ж.

абязво́лець, -ею, -ееш, -ее; зак.

Стаць бязвольным; страціць здольнасць валодаць сабою.

Без працы чалавек абязволеў.

паслабе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

1. Стаць слабейшым.

П. здароўем.

2. Аслабнуць — пра ўсіх, многіх.

памужне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

Стаць больш развітым фізічна, больш дарослым, сталым, узмужнець.

Хлопец памужнеў.