каро́зія, ‑і, ж.
1. Разбурэнне металаў пад уздзеяннем асяроддзя — газаў, вільгаці, хімічных рэчываў. Карозія жалеза.
2. Частковае разбурэнне горных народ пад уздзеяннем вады. Карозія глебы.
[Ад лац. corrosio — раз’яданне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
баразна́, -ы́, мн. баро́зны і (з ліч. 2, 3, 4) баразны́, баразён, ж.
1. Канаўка на паверхні глебы, зробленая плугам ці іншымі сельскагаспадарчымі прыладамі.
Роўныя барозны.
2. перан. Пачынанне ў якой-н. галіне.
Пракласці баразну.
|| памянш. баразёнка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
субстра́т, -у, М -ра́це, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
1. Тое, што ляжыць у аснове якіх-н. утварэнняў, з’яў.
Мінеральны с. глебы.
2. Пажыўнае асяроддзе, дзе развіваюцца якія-н. арганізмы.
3. Элементы мовы папярэдняга насельніцтва дадзенай тэрыторыі, якія захаваліся ў мове прышэльцаў.
Кельцкі субстрат.
|| прым. субстра́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гной, гно́ю, М гнаі, м.
1. Перапрэлая сумесь памёту і подсцілу свойскай жывёлы, якая ўжыв. для ўгнаення глебы.
Конскі г.
Вывесці г. з хлява.
2. Вадкасць жоўтага або шэрага колеру з непрыемным пахам як прадукт гніення, запалення тканак жывога арганізма.
|| прым. гнаявы́, -а́я, -о́е і гно́йны, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
біялагі́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае дачыненне да біялогіі. Біялагічная навука. Біялагічная актыўнасць глебы. Біялагічная каштоўнасць кармоў. // Такі, дзе займаюцца даследаваннямі з галіны біялогіі. Біялагічная станцыя. Біялагічны кабінет.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паве́рхневы, ‑ая, ‑ае.
Які знаходзіцца на паверхні, недалёка ад паверхні. Паверхневыя пароды. Паверхневыя слаі глебы. // Які адбываецца на паверхні. Паверхневае выпарэнне. Паверхневы сцёк вады. // Неглыбокі. Паверхневае дыханне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
се́йсміка, ‑і, ДМ ‑міцы, ж.
Галіна геафізікі, якая вывучае ваганні глебы якой‑н. пэўнай мясцовасці; большая ці меншая схільнасць да землетрасенняў або інтэнсіўнасць апошніх. Сейсміка Таджыкістана.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
электраво́рыва, ‑а, н.
Узорванне глебы сельскагаспадарчымі прыладамі, якія рухаюцца сілай электраэнергіі. Электрычная энергія пачынае шырока ўжывацца і ў паляводстве: злектраворыва, малацьба, абвадненне палёў у засушлівых раёнах. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скарыфіка́тар, ‑а, м.
Спец.
1. Машына для парушэння цэласці абалонкі насення з мэтай паскарэння яго прарастання.
2. Сельскагаспадарчая прылада для скарыфікацыі глебы.
3. Прылада для правядзення насечак на скуры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стараво́рыўны, ‑ая, ‑ае.
Які здаўна падвяргаецца ворыву. Стараворыўныя землі. □ Дзямід Сыч накіраваўся на стараворыўны тарфянік першай брыгады. Паслядовіч. Тарфяныя глебы як цалінныя, так і стараворыўныя, патрабуюць глыбокага ворыва. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)