палымне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.
1. Ярка гарэць, палаць; знішчацца ў агні.
Хаты палымнелі ў агні.
2. Набываць колер полымя; вылучацца колерам полымя, яркай чырвонай афарбоўкай.
На ўсходзе палымнела зара.
Палымнее чырвоная рабіна (перан.).
3. Пакрывацца румянцам.
Палымнее твар.
4. перан. Быць ахопленым якім-н. моцным пачуццём.
П. сэрцам.
Палымнее агонь помсты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
я́ркі, -ая, -ае; ярчэ́й; ярчэ́йшы.
1. Які вылучае моцнае святло, асляпляльны, зіхатлівы.
Яркае святло.
Я. агонь.
Яркае сонца.
Ярка (прысл.) гарэць.
2. Пра колер: рэзкі па чысціні і свежасці тону.
Я. колер.
Яркая зеляніна.
3. перан. Выдатны ў якіх-н. адносінах.
Я. талент.
Яркая дата.
Ярка (прысл.) адлюстраваць.
|| наз. я́ркасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́дзьмухаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Дзьмухаючы, выдаліць адкуль‑н. пыл, парушыны і пад. Выдзьмухаць брытву. // Дзьмухаючы на вуголле, выклікаць з’яўленне полымя. Выдзьмухаць агонь.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
агні́шча, ‑а, н.
1. Гіст. Прыстасаванне, дзе ў старажытнасць распальвалі і зберагалі агонь.
2. Месца лакалізацыі чаго‑н., крыніца, з якой што‑н. пашыраецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
іскрамётны, ‑ая, ‑ае.
Які кідае іскры; іскрысты. Агонь іскрамётны. // перан. Яркі, агністы. Васількевіч кінуў на Лукаша іскрамётны позірк і павярнуў у сваю спальню. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папу́таць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Спутаць усіх, многіх. Абраўшы месца, мы паадпрагалі коней, папуталі іх і, абганяючыся ад камароў, пачалі раскладаць агонь... Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыстрэ́лачны, ‑ая, ‑ае.
Які прызначаецца, служыць для прыстрэлкі. Праз колькі хвілін загучалі другія ўдары, быццам першы быў прыстрэлачны, а цяпер пачынаўся беглы агонь. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уму́рзацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Запэцкацца, замурзацца. Я ўзяўся раскладаць агонь.. Умурзаўся ўвесь, абсмаліў пальцы, .. а справа ні на крок не пасунулася. Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыцэ́льны в разн. знач. прице́льный;
~ныя прыстасава́нні — прице́льные приспособле́ния;
п. аго́нь — воен. прице́льный ого́нь;
○ п. хаму́цік — прице́льный хому́тик
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заце́пліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць і зацяплі́ць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Разм. Запаліць (агонь, свечку і пад.). Зацеплілі трубкі гуралі. Танк. Паўночных віхураў краіна Лагодна сустрэла яго: Паклікала ў дом між ялінак, Зацепліла ў лямпе агонь. Лось. // перан. Прымусіць узнікнуць, з’явіцца. [Ірына] прыціскала да сябе дзіця, хутала яго ў старую коўдрачку, сагравала сваім дыханнем, як бы збіраючыся зацяпліць жыццё ў гэтым маленькім.. цельцы. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)