Перагаво́ршчык ’перакладчык’ (Сл. ПЗБ., Мат. Гом., ТС, Скарбы). Ад перагаво́рваць, параўн. тураў. перэговора́ць ’пераказваць’. Аб суф. ‑шчык гл. Сцяцко, Афікс. наз., 75.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прасце́ра ’прасціна’ (глус., Мат. Маг.). Дэрыват ад просты з суф. ‑ера, адносна апошняга гл. Сцяцко, Афікс. наз., 100, 137. Параўн. прасціна́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Піршча́тка ’пальчатка’ (чач., Мат. Гом.). З ’перечитка (параўн. рус. перечитки, перчатки ’гіяціпальцавыя рукаўчыкі, адзенне на рукі’, переіцатка ’пальчатка’). Да перст, персцень/ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рагаві́ла (рагави́ло) ’рагаты’ (чэрв., Мат.). Назоўнік з суф. ‑ла (‑ло), што называе імёны асоб “с некоторым презрительным оттенком” (Карскі 2-3, 25).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Раўча́ць, роўча́ць ’мяўкаць’: коты роўчаць (Мат. Гом.). Гукапераймальнага паходжання, параўн. в.-луж. rjawčeć ’тс’, утварэнне на базе анаматапеі (Шустар-Шэўц, 2, 1221).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рыжме́ль ’рыжы чалавек’ (Янк. Мат.). Ад ры́жы (гл.) з дапамогай экспрэсіўнага суфікса ‑мель, як глушме́ль ’глухі’, брухме́ль ’пузаты’ (Сцяцко, Афікс. наз., 116).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рысо́ра, рысо́ры, рэйсо́ры ’рысоры’ (в.-дзв., шчуч., Сл. ПЗБ), рэсо́рка ’павозка на рысорах’ (Мат. Гом.). Запазычана з франц. ressort праз руск. рессо́ра.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́знуць ’разануць; стукнуць, ляснуць’ (ТСБМ, ТС), рэ́знуцца ’моцна стукнуцца’ (ТСБМ, Мат. Гом.; ганц., Сл. ПЗБ; Шат.). Славац. reznuť ’ударыць’. Ад рэзаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Саксу́н ’від качкі’ (Мат. Гом.). З рус. соксу́н ’утка Anas clypeata L.’. Паводле Фасмера (3, 709), запазычанне. Параўн. казах. soksur ’від качкі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сцёбка, сцёпка ’будынак для захавання гародніны, кладоўка’ (слонім., Шн. 3; Касп., ТС, Маш., Сл. Брэс., Тарн., ПСл, Мат. Гом.). Гл. стобка, істопка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)