Verbum

хмуры́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Памянш.-ласк. да хмурына; хмарка, воблачка. На небе ні хмурынкі; сонца пячэ, як летам. Пташнікаў. Неба сіняе-сіняе, плывуць па ім, нібы гусі-лебедзі, белыя хмурынкі. Навуменка. // перан. Пра тое, што азмрочвае, засмучае. А нада мной, як рой, снуюць Хмурынкі горкага адчаю. Астрэйка.

пало́йка, ‑і, ДМ ‑лойцы; Р мн. ‑лоек; ж.

Жменя атрапанага або ачэсанага льну. Андрэй без жалю ламаў і трушчыў церніцай лён, выціраў кастрыцу і клаў у кучу бліскучыя белыя палойкі. Чарнышэвіч. // перан. Аб пасме белых валасоў. [Сымон Баранавых] неяк бачком прайшоўся па пакоі і, рэзка рукою адкінуўшы назад ільняную палойку валасоў, застыў ад здзіўлення. Хведаровіч.

белабры́сы, ‑ая, ‑ае.

Разм. У якога белыя, светлыя бровы, вейкі і валасы. Ля прычалу проста на мурагу сядзелі дзве жанчыны і белабрысы хлопец. Асіпенка. // Вельмі светлы, бялявы (пра валасы, бровы, вейкі). [Стась] сцягнуў на лбе белабрысыя бровы і адвярнуўся. Чорны. Слава заўсёды быў дагледжаны, як лялька: белабрысыя валасы былі акуратна зачасаныя, твар заўсёды чысценькі, умыты. Сабаленка.

пульсэ́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Цёплы рукаўчык, які надзяваецца на руку на тое месца, дзе намацваецца пульс; адпаведная частка рукавіцы, пальчаткі. Калі ўласавец у пілотцы астаўся ў хаце адзін, Наста агледзела, што ў руцэ ў яго белыя пальчаткі, тонкія, з воўны, і трымаў ён іх за пульсэтку, сціснуўшы ў кулаку. Пташнікаў.

хрызантэ́ма, ‑ы, ж.

Дэкаратыўная расліна сямейства складанакветных з пышнымі махровымі кветкамі рознай афарбоўкі. Лісці дрэў ужо кранула восеньская пазалота, але на клумбах яшчэ стракацелі яркія астры і хрызантэмы. Сапрыка. Жоўтае ўтульнае святло лямпы, белыя хрызантэмы ў слоіку, чырвонае, нібы рубін, віно ў чарках, натхняючыя вершы і мы ўдвух, забыўшыся аб усім на свеце... Хомчанка.

[Ад грэч. chrysós — золата і anthemion — кветка.]

ненатура́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Не прыроднага паходжання; штучны. Ненатуральны шоўк.

2. Такі, якога не бывае ў прыродзе, які выходзіць за межы звычайнага. З-за лесу падымалася і расплывалася па небе ненатуральная чырвань. Шамякін. Здаюцца ненатуральнымі пры чорных бровах высока ўзбітыя белыя валасы. Навуменка.

3. Фальшывы, штучны; няшчыры. Як бы хочучы пацвердзіць свае апошнія словы,.. [Юркевіч] рассыпаўся дробным ненатуральным рогатам. Мурашка.

пратапта́цца, ‑тапчуся, ‑топчашся, ‑топчацца; зак.

1. Утварыцца ад частай хадзьбы (пра дарожку, сцежку і пад.).

2. Працерціся, пранасіцца ад хадзьбы. Галошы пратапталіся. □ Васілінцы маці накрухмаліла белую спаднічку з марлі, акуратненька зацыравала белыя шкарпэткі, што пратапталіся на вялікіх пальцах. Ус.

3. Таптацца некаторы час. [Цётка Палагея] можа і да самага вечара пратаптацца на шашы, пакуль на якую грузавую машыну сядзе. Ермаловіч.

перламу́травы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да перламутру, складаецца з перламутру. Перламутравы слой. // перан. Які нагадвае чым‑н. перламутр. Перламутравы бляск. □ [Хмары] як бы ўзняліся, у іх з’явіліся перламутравыя прамыіны-прасветліны, і навокал паяснела. Карпаў.

2. Зроблены з перламутру; аздоблены перламутрам. Перламутравыя гузікі. Перламутравыя клавішы акардэона. □ З рукавоў пінжака высунуліся белыя шырокія манжэты з перламутравымі запінкамі. Баранавых.

бу́ркі, ‑рак; адз. бурка, ‑і, ДМ ‑рцы, ж.

Абутак з фетру або сукна, які носіцца з галёшамі ці на скураной падэшве без іх. Казулін у шубе з бабровым каўняром, у бабровай шапцы, абуты ў белыя буркі, стаяў наперадзе ўсіх і глядзеў на Сцюдзянец. Дуброўскі. Апранута.. [Маша] была ў стары залатаны кажушок, на нагах — буркі з бахіламі. Шамякін.