Verbum

урага́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да ўрагану. Ураганны вецер.

2. перан. Вельмі моцны, падобны сіле ўрагану. Пасля ўраганнага абстрэлу, калі нямецкае камандаванне рашыла, што ўжо ўсе гнёзды супраціўлення падаўлены, яно накіравала ў крэпасць танкі і пяхоту. «Беларусь».

цэме́нтны, ‑ая, ‑ае.

Звязаны з вытворчасцю, вырабам цэменту. Цэментны завод. // Які зроблены, складаецца з цэменту. Цэментная сумесь. Цэментная пляцоўка. □ [Канвеер] аўтаматычна .. падае на рабочае месца каменшчыка цэментны раствор і цэглу. «Беларусь». Вуліцы і дарожкі заасфальтаваны або ўкладзены цэментнымі плітамі. Хадкевіч.

працалюбі́вы, ‑ая, ‑ае.

Які вызначаецца вялікай любоўю да працы. Клімовіч холадна сустрэў хлопца, хоць добра ведаў, які працалюбівы і здольны яго бацька. «Беларусь». Маленькі кран, што ўчапіўся ў вялікую канструкцыю, нагадваў працалюбівую мурашку, якая цягне агромністую, большую за сябе, ношу. Шыцік.

плодагадава́льнік, ‑а, м.

Гадавальнік для развядзення і вырошчвання раслін. Нараўлянскія лесаводы стварылі ў сваёй гаспадарцы спецыяльныя плодагадавальнікі па вырошчванню фруктовых саджанцаў. «Звязда». Толькі адзін сад прынёс калгасу каля 300 тысяч рублёў прыбытку і яшчэ, прыкладна, столькі ж дасць калгасны плодагадавальнік. «Беларусь».

арнаме́нтыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

1. Тое, што і арнаментацыя (у 2 знач.). Адной з асаблівасцей беларускай арнаментыкі ў разьбе выяўляецца прастата і выразнасць ліній, што выклікана перавагай геаметрычных узораў разьбы. «Беларусь».

2. Сукупнасць гукаў, якія аздабляць асноўную меладычную лінію.

аб’ёмны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да аб’ёму (у 1 знач.). Аб’ёмнае вымярэнне. Аб’ёмны аналіз. // Які мае трохмерныя паказчыкі. Аб’ёмнае кіно. □ Асабліва яркае ўвасабленне калгасная тэматыка атрымала ў творах круглай аб’ёмнай скульптуры. «Беларусь».

2. Вялікага аб’ёму, памеру. Аб’ёмны твор.

жадо́ба, ‑ы.

Разм.

1. ж. Моцнае жаданне чаго‑н. Жадоба подзвігу. □ Як ні стараўся бацька, усё роўна ў нас у жадобу была крошка хлеба. «Беларусь».

2. м. і ж. Скупы чалавек, скнара. [Віцька:] — Ого, спытацца! Скулу ты з яго возьмеш: жадоба. Быкаў.

сарачы́ны ​¹, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і сарочы. У.. вершалінах [дрэў] асталіся леташнія варанячыя і сарачыныя гнёзды. Лупсякоў.

сарачы́ны ​², ‑аў; адз. няма.

Уст. Саракавы дзень пасля чыёй‑н. смерці. // Звычай памінання памёршага ў гэты дзень. Справіў Сцяпан па жонцы сарачыны. «Беларусь».

феада́л, ‑а, м.

Гіст. Прадстаўнік пануючага класа пры феадалізме. Ва ўмовах упадку эканамічнага жыцця ў Беларусі, які пачаўся з сярэдзіны XVII стагоддзя, у яе гарадах, у тым ліку і Мінску, узмацнілася наступленне феадалаў на ўласнасць і правы гараджан. «Беларусь». // Памешчык-прыгоннік.

[Лац. feodalis.]

цэйтно́т, ‑у, М ‑ноце, м.

Спец. Недахоп часу на абдумванне чарговых хадоў (пры гульні ў шашкі, шахматы з гадзіннікам). Апынуцца ў цэйтноце. □ У такім жорсткім цэйтноце .. [шахматыст] нарабіў шмат памылак і прайграў. «Беларусь». // перан. Пра адчувальны недахоп часу ў якой‑н. справе.

[Ням. Zeitnot ад Zeit — час і Not — патрэба.]