вы́пуклы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае сферычную вонкавую паверхню; проціл. увагнуты. Выпуклае шкло. Выпуклая лінза.
2. Які выдаецца наперад. Выпуклы лоб. Выпуклыя грудзі.
3. перан. Выразны, рэльефны. Выпуклы вобраз.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ільсні́цца і льсні́цца, ‑ніцца; незак.
Блішчаць, адсвечваць (пра гладкую паверхню). Паравозік быў зроблены з бярозы-чачоткі, ільсніўся, як шкло. Пестрак. Дарога гладкая, слізкая, бліскучая. Ільсніцца сліпучы белы снег. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тры́плекс, ‑у, м.
1. Склеенае трохслойнае безасколачнае шкло, пракладкай у якім з’яўляецца слой празрыстай пластмасы.
2. Назва розных канструкцый, саставаў, працэсаў, якія складаюцца з трох самастойных частак, элементаў, стадый.
[Ад лац. triplex — трайны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фееры́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які з’яўляецца феерыяй. Феерычная камедыя.
2. перан. Казачны, чароўны. Калі чорнае шкло загарадзіла ілюмінатар, падарожнікі ўбачылі сапраўды феерычную карціну. Гамолка. // Разм. Надзвычайны, дзівосны. Феерычная хуткасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шкліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; незак., што.
Прымацоўваць, устаўляць шкло ў што‑н. Шкліць вокны. / у перан. ужыв. У лагчыне стаялі лужыны каламутнае вады. Ночы шклілі іх тонкім лядком. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Наворашнік ’шкло ад газавай лямпы’ (беласт., «Ніва», 24 чэрв. 1979 г.). Хутчэй за ўсё ад навіриць ’насаджваць, насоўваць’, параўн. аўраць (гл.), што ў сваю чаргу узыходзяць да праславянскага ітэратыўнага дзеяслова *verati/*virati (гл. Варбат, ОЛА, 1981, 281), параўн. рус. пск., наўг. вирать, верать ’соваць, усоўваць’, балг. ера ’тс’ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зазвіне́ць, ‑ніць; зак.
Пачаць звінець. // Стварыць звінячы гук; празвінець. Чыясьці рука праламала шыбу, і шкло зазвінела срэбраным гукам. Гартны. Першага верасня над дахам школы ўзвіўся чырвоны сцяг, упершыню зазвінеў званок. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шліфава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад шліфаваць.
2. у знач. прым. Які адшліфаваўся; гладкі. Сярод гэтых купін бліскучымі стужкамі павіваліся часамі палоскі вады, чыстыя, гладкія, як шліфаванае шкло. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ху́каць несов. (ртом) дуть, дыша́ть;
х. на ру́кі — дыша́ть (дуть) на́ руки;
х. на замёрзлае шкло — дыша́ть на замёрзшее стекло́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мано́кль, ‑я, м.
Круглае аптычнае шкло для аднаго вока, якое ўстаўляецца ў вачніцу і ўжываецца замест акуляраў або пенснэ. «Гвардыя першай пойдзе на фронт», — паведамляў якісь дэндзі, з маноклем у воку. Гартны.
[Ад грэч. monós — адзін і лац. oculus — вока.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)