калга́снік, ‑а, м.
Член калгаса. Пасля вячэры дзед Мікалай расказаў мне ўвесь свой доўгі жыццёвы шлях: шлях панскага батрака — селяніна-бедняка — калгасніка-ўдарніка. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
якабі́нец, ‑нца, м.
1. Гіст. Прадстаўнік рэвалюцыйна-дэмакратычных слаёў французскай буржуазнай рэвалюцыі канца 18 ст., член якабінскага клуба.
2. Уст. Чалавек рэвалюцыйных перакананняў; вальнадумец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фалангі́ст, ‑а, М ‑сце, м.
1. Воін фалангі 1 (у 1 знач.).
2. Член фалангі 1 (у 3 знач.). Ніхто не ведаў, што Вежа патаемна выпісваў усе тыя кнігі, якія чытаў унук у Пецярбургу. Маладых дражнілі фалангістамі — дзед чытаў Фур’е. Караткевіч.
3. Член фалангі 1 (у 4 знач.). Ва ўсім свеце быў непакой: з Іспаніі ішлі весткі, што фалангісты перамагаюць рэспубліканцаў. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камуні́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Член камуністычнай партыі. Камуністы аблічча краіны змяняюць, Упрыгожваюць гарадамі, садамі, Небывалыя ў полі расцяць ураджаі, Азараюць зямлю залатымі агнямі. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
філама́т, ‑а, М ‑маце, м.
Член тайнага студэнцкага таварыства Віленскага універсітэта, якое існавала ў 1817–1823 гг. і аб’ядноўвала моладзь з Беларусі, Літвы і Польшчы.
[Ад грэч. philomáthēs — аматар ведаў.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэпута́т, -а, М -та́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Выбарны прадстаўнік, член выбарнай дзяржаўнай установы.
Гарадскі Савет дэпутатаў.
Д.
Нацыянальнага сходу.
2. Выбарная асоба, упаўнаважаная выконваць якія-н. даручэнні.
|| ж. дэпута́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.
|| прым. дэпута́цкі, -ая, -ае.
Д. мандат.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спрасці́цца, спросціцца; зак.
Стаць больш простым, менш складаным (звычайна пра склад, структуру чаго‑н.). Тэхналогія вытворчасці спрасцілася. □ Даданая частка [складана-залежнага сказа] спрасцілася, ператварылася ў член простага сказа. Граматыка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нацыяна́л-дэмакра́т, ‑а, М ‑раце, м.
Член буржуазнай партыі, для якой характэрныя рэакцыйная ідэалогія і палітыка абароны інтарэсаў буржуазіі сваёй нацыі пад прыкрыццём фальшывага сцяга «агульнанацыянальных» інтарэсаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раско́льнік, ‑а, м.
1. Той, хто ўносіць раскол у якую‑н. арганізацыю, садзейнічае расколу.
2. Паслядоўнік расколу (у 4 і 5 знач.); член раскольніцкай рэлігійнай секты; старавер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сацспабо́рніцтва, ‑а, н.
Сацыялістычнае спаборніцтва. Выклікаць на сацспаборніцтва. □ Паліна Нікандраўна ўчора ўвечары вярнулася з Літвы, куды ездзіла як член камісіі па праверцы сацспаборніцтва дзвюх суседніх рэспублік. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)