член, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Асоба (а таксама краіна, арганізацыя), якая ўваходзіць у склад якога-н. саюза, аб’яднання, групы, таварыства.
Правадзейны ч.
Нацыянальнай акадэміі навук.
Ч.
Арганізацыі Аб’яднаных Нацый.
2. Адна з састаўных частак якога-н. цэлага.
Ч. прапорцыі (спец.). Ч. сказа.
3. Частка цела чалавека або жывёлы (часцей пра канечнасці).
4. Тое, што і артыкль (спец.).
Азначальны ч. (напр., у нямецкай мове — der, die, das).
|| прым. чле́нскі, -ая, -ае (да 1 знач.) і чле́нны, -ая, -ае (да 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
член в разн. знач. член, род. чле́на м.; (какой-л. организации, товарищества — ещё) ся́бра, -ра м.;
член па́ртии член па́ртыі;
член «Това́рищества белору́сского языка́» ся́бра «Тавары́ства белару́скай мо́вы»;
член профсою́за член прафсаю́за;
действи́тельный член Акаде́мии нау́к правадзе́йны член Акадэ́міі наву́к;
член прези́диума член прэзі́дыума;
член семьи́ член сям’і́;
чу́вствовать уста́лость во всех чле́нах адчува́ць сто́мленасць ва ўсіх чле́нах;
полово́й член палавы́ член;
член пропо́рции мат. член прапо́рцыі;
член предложе́ния грам. член ска́за.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
член м., в разн. знач. член;
адчува́ць сто́мленасць ва ўсіх ~нах — чу́вствовать уста́лость во всех чле́нах;
правадзе́йны ч. Акадэ́міі наву́к — действи́тельный член Акаде́мии нау́к;
○ ч. ска́за — грам. член предложе́ния;
ч. прапо́рцыі — мат. член пропо́рции;
неазнача́льны ч. — грам. неопределённый член;
аднаро́дныя ~ны ска́за — грам. одноро́дные чле́ны предложе́ния;
гало́ўныя ~ны ска́за — грам. гла́вные чле́ны предложе́ния;
дада́ныя ~ны ска́за — грам. второстепе́нные чле́ны предложе́ния
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
член, ‑а, м.
1. Частка цела чалавека або жывёлы (пераважна пра канечнасці). // Пра мужчынскі палавы орган.
2. Спец. Састаўная частка, адзін з кампанентаў цэлага. Член сказа. Член прапорцыі.
3. Асоба, што ўваходзіць у склад якой‑н. групы, аб’яднання, арганізацыі, таварыства і пад. [Нічыпар:] — Горш за ўсё вось што, таварыш Нявідны: на вобыску ў часе арышту нашага сакратара забралі дакумент — спісак членаў замосцінскай падпольнай арганізацыі. Колас. Кожны з членаў брыгады будзе змагацца за тое, каб штодзённа выконваць зменныя заданні на сто пяцьдзесят пяць працэнтаў. Кулакоўскі. Трывожыліся не на жарты члены рэвізійнай камісіі, спяшаліся да кааператыва, правяралі замкі, накладвалі пячаці. Лынькоў. Ганскі адчуваў, што як член сельсавета, павінен тут нешта зрабіць. Крапіва.
4. Спец. Асобая часціца, якая ў некаторых мовах стаіць пры назоўніках; артыкль. Азначальны член (der, die, das — у нямецкай мове). Неазначальны член (ein, eine — у нямецкай мове).
•••
Аднародныя члены сказа — члены сказа, якія выконваюць у сказе аднолькавую сінтаксічную функцыю.
Галоўны член сказа — незалежны член сказа — дзённік або выказнік.
Даданыя члены сказа — члены сказа, якія паясняюць і дапаўняюць галоўныя члены сказа.
Кандыдат у члены КПСС (партыі) гл. кандыдат.
Правадзейны член — вышэйшае выбарнае акадэмічнае званне, якое надаецца вучоным або дзеячам мастацтва за буйны ўклад у навуку і культуру.
Член-карэспандэнт — акадэмічнае званне вучоных або дзеячаў мастацтва, выбраных агульным сходам якой‑н. акадэміі ў яе склад без права рашаючага голасу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
член м
1. (частка цела) Glied n -(e)s, -er;
2. (арганізацыі і г. д.) Mítglied n -(e)s, -er; Téilnehmer m -s, - (удзельнік);
член прэзі́дыума Vórstandsmitglied;
член-карэспандэ́нт korrespondíerendes Mítglied;
член гуртка́ Zírkelteilnehmer m -s, -;
правадзе́йны член órdentliches Mítglied;
ганаро́вы член Éhrenmitglied n;
3. матэм Glied n -(e)s, -er;
4. грам:
член ска́за Sátzglied n -(e)s, -er
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
член-карэспандэ́нт, чле́на-карэспандэ́нта, мн. чле́ны-карэспандэ́нты, чле́наў-карэспандэ́нтаў, м.
Акадэмічнае вучонае званне, ніжэйшае за акадэміка (правадзейнага члена), якое носяць прызнаныя вучоныя або дзеячы мастацтваў, выбраныя агульным сходам якой-н. акадэміі ў яе склад без права рашаючага голасу (у адрозненне ад правадзейных членаў акадэміі).
|| прым. член-карэспандэ́нцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
член-карэспандэ́нт м. член-корреспонде́нт
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
член-корреспонде́нт член-карэспандэ́нт, род. чле́на-карэспандэ́нта м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
правадзе́йны: п. член (чаго) действи́тельный член (чего);
п. член акадэ́міі наву́к — действи́тельный член акаде́мии нау́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
неадме́нны непреме́нный;
н. член — уст. непреме́нный член
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)