правапнава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., што.

Спец. Правесці вапнаванне. [Дзямід Сыч:] — Чаму вы мяне раней не адлупцавалі, калі я не паслухаў вас і не правапнаваў зямлю? Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рандэву́, нескл., н.

1. Разм. уст. Раней дамоўленае спатканне (пераважна любоўнае).

2. Спец. Дамоўленая сустрэча асобных караблёў або злучэнняў караблёў, а таксама месца такой сустрэчы.

[Фр. render-vous — з’явіцца.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

предвосхити́ть сов., книжн. прадугада́ць; (предупредить, опередить) апярэ́дзіць; (определить заранее) вы́значыць напе́рад; (сделать что-л., опередив другого) зрабі́ць ране́й (за каго-небудзь); см. предвосхища́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бушме́ны, ‑аў; адз. бушмен, ‑а, м.; бушменка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. бушменкі, ‑нак; ж.

Плямёны Паўднёвай і Усходняй Афрыкі, якія раней складалі яе карэннае насельніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абла́дзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; зак.

Навесці лад у гаспадарцы; абжыцца, адбудавацца. Тыя, хто быў перасяліўся на хутары раней, цяпер ужо абладзіліся, панакрывалі неяк саломай будынкі. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Во́тмык ’глыбокае месца ў рацэ, дзе раней быў млын’ (Яшк., слаўг.). Няясна. Магчыма, нейкае пераўтварэнне з вотмут, вотмыт, але канкрэтны шлях незразумелы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

засвяці́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ве́ціцца; зак.

1. Пачаць свяціцца.

Удалечыні засвяціўся агеньчык.

2. перан., чым. Заззяць.

Вочы засвяціліся цеплынёй.

3. Сапсавацца ў выніку пападання святла (пра святлоадчувальную плёнку, паперу і пад.).

4. перан. Выявіць сябе, сваю ролю ў якой-н. справе, свае мэты, раней не вядомыя каму-н. (разм.).

|| незак. засве́чвацца, -аецца (да 3 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чарні́ла, -а, н.

Водны раствор якога-н. каляровага рэчыва, прызначанага для пісання.

Пісаць чарнілам.

Чорнае ч.

○

Сімпатычнае чарніла — бясколерная або слаба афарбаваная вадкасць, якая выкарыстоўваецца ў тайнай перапісцы.

|| прым. чарні́льны, -ая, -ае.

Ч. прыбор.

Чарнільная пляма.

○

Чарнільны арэшак — арэхападобная чорная нарасць на лісці дуба і некаторых іншых дрэў, якая раней служыла для вырабу чарніла.

◊

Чарнільная душа (уст., неадабр.) — пра канцылярскага чыноўніка-фармаліста.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спрасці́ць, спрашчу́, спро́сціш, спро́сціць; спро́шчаны; зак., што.

1. Зрабіць болын простым, менш складаным (звычайна пра структуру чаго-н.).

С. канструкцыю машыны.

С. працэс вытворчасці.

2. Зрабіць болын даступным для разумення, падаць што-н. прасцей, чым раней было.

С. правілы пунктуацыі.

3. Пазбавіць што-н. глыбіні, сур’ёзнасці, багацця форм і зместу і пад.

С. сюжэт.

|| незак. спрашча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. спрашчэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Папярэ́дзіць ’загадзя паведаміць каму-небудзь пра што-небудзь; загадзя ліквідаваць тое, што пагражае; зрабіць што-небудзь раней каго-небудзь’ (ТСБМ). Да пе́рад (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)