ама́ль, прысл.
Мала чаго не хапае да чаго‑н., ледзь не.., каля, блізка, прыблізна каля... Лапата была старая, іржа амаль наскрозь праела жалеза. Самуйлёнак. Амаль без асаблівых прыгод дабраліся.. [Астап і Міколка] да горада. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неразві́ты, ‑ая, ‑ае.
У выразе: неразвіты сказ гл. сказ.
неразвіты́, ‑а́я, ‑о́е.
Які не дасягнуў нармальнага развіцця. Фізічна неразвітое дзіця. Развітыя здольнасці. // Які мала ведае, не мае дастатковага духоўнага развіцця. Неразвіты чалавек.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ты́пчык, ‑а, м.
Разм. пагард. Тып (у 7 знач.). Перада мною стаяў не страшна запушчаны Іван Дулька, а зусім мала на яго падобны чысценькі, прылізаны, як бы памазаны алеем, прыгладжаны тыпчык. Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адбіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да адабраць 1.
•••
Адбіраць вочы — сляпіць, асляпляць. І ўсюды чыста, бель такая, Што проста вочы адбірае. Колас.
Адбіраць капейкі — забіраць апошнія грошы ў таго, у каго іх мала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накукава́ць, ‑кукую, ‑кукуеш, ‑кукуе; зак., што і чаго.
Разм. У народных павер’ях — прадказаць колькасць гадоў жыцця (пра кукаванне зязюлі). [Цыганка:] — Ты будзеш доўга жыць. Нават калі табе мала зязюля накукуе, — не давай веры... Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыхварну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Разм. Тое, што і прыхварэць. — Што яму зробіцца, твайму дзіцяці? Мала што там прыхварнула — паправіцца. Крапіва. [Пятрок] прыхварнуў трохі, дык задарма павезлі лячыць на цёплыя воды... Рылько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Парафі́н ’воскападобнае рэчыва, якое здабываецца з нафтапрадуктаў’ (ТСБМ). З рус. парафи́н, якое з ням. Parafin ’тс’. Назва дадзена яго адкрывальнікам К. Райхенбахам (1830) з-за яго нейтральнасці адносна рэактываў. Ад лац. parum ’мала’, affinis ’роднасны’ (Фасмер, 3, 204; там жа і інш. літ-ра).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
налама́ць, -ламлю́, -ло́міш, -ло́міць; -лама́ў, -ма́ла; -ламі́; -лама́ны; зак.
1. чаго. Зламаць нейкую колькасць чаго-н.; паламаць.
Н. галля.
Н. цацак.
2. што. Зламаць не да канца, надламаць.
Н. галінку.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каго. Схіліць да чаго-н., угаварыць заняцца чым-н. (разм.).
Н. унука на сталярства.
◊
Наламаць руку на чым (разм.) — набыць вопыт у якой-н. справе.
|| незак. нало́мліваць, -аю, -аеш, -ае і нало́мваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адшкадава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., што.
Разм.
1. Даць, шкадуючы, ашчаджаючы. Гною, бывала, — як ні мала ў хляве, — пад бульбу ледзь наскрабеш, а пад лён гаспадар адшкадуе. Палтаран.
2. Пакінуць шкадаваць, не шкадаваць болей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напаўсухі́, ‑ая, ‑бе.
1. Які не зусім высах, не зусім сухі. Напаўсухое адзенне. Напаўсухія дровы. // Які не зусім перасох. Напаўсухое рэчышча. Напаўсухі канал.
2. У якім мала сокаў, амаль засохлы (пра расліны). Напаўсухое дрэва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)