формаўтвара́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да формаўтварэння, звязаны з ім. Формаўтваральны працэс. Формаўтваральны суфікс. □ Часам яркі вобраз ствараецца ў выніку змянення граматычнай формы слова, пашырэння яго формаўтваральных мажлівасцей. Рагойша.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хе, выкл.
Разм. Ужываецца для перадачы кароткага жартаўлівага, часам іранічнага смяшку. — Хе, — пасміхаецца бацька. — Большая марока — сад вырасціць, сілу яму даць. Ракітны. [Мяснікоў:] — А дзетак не прыбавілася? [Касач:] — Хе! Чаму не! Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эмбрыяна́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да эмбрыёна. Эмбрыянальнае развіццё. // Звязаны з часам развіцця эмбрыёна. Эмбрыянальны перыяд. // перан. Які знаходзіцца ў самым пачатку свайго развіцця. Выявіць хваробу ў эмбрыянальным стане.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
па-за предлог с твор. за, позади́ (кого, чего); вне (чего);
па-за гара́мі — за гора́ми;
па-за го́радам — за го́родом;
◊ па-за ча́сам і прасто́рай — вне вре́мени и простра́нства
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыні́зіцца сов.
1. прини́зиться;
з ча́сам ха́та яшчэ́ больш ~зілася — со вре́менем изба́ ещё бо́льше прини́зилась;
2. прини́зиться, уни́зиться;
гэ́ты чалаве́к ніко́лі не п. — э́тот челове́к никогда́ не прини́зится (уни́зится)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Напа́чэ ’больш за ўсё, асабліва’ (Пятк.), укр. найпа́к, найпаче ’найбольш, асабліва’, рус. найпаки ’асабліва’, наипаче ’іншым разам, часам’, ’як быццам, накшталт’, смален. найпаче ’больш за ўсё, асабліва’, балг. на́й‑паче ’тс’, макед. najnane ’тс’, ст.-слав. найпауе ’тс’. Найвышэйшая ступень параўнання ад пак(і) ’усё ж’ (гл.), падрабязней гл. ESSJ SG, 2, 537.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
неўпапа́д, прысл.
Недарэчы, не да месца. Многія словы былі сказаны неўпапад, але рухі яе [дзяўчынкі] рук дапамаглі нам зразумець усё. Няхай. — [Максім] так паглыбіўся ў роздум, што часам неўпапад адказваў на пытанні. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
на́мець, ‑і, ж.
Тое, што намецена ветрам (гурба снегу, пяску і пад.). Тым часам я разгроб нагамі снежную намець пад вярбой, дастаў з кішэні складны нож і нахіліўся над тайніком. Шыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыру́пець, ‑піць; безас. зак.
Разм.
1. Стаць неабходным, спатрэбіцца. Дзядзьку майму, Антонію Плахінскаму, прырупіла гэтым часам прыняць да Юзі зяця. Гарэцкі. Каму прырупіць, дык вочы пралупіць. Прымаўка.
2. Захацецца. Прырупіла есці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўсхо́дзіць, ‑дзіць; ‑дзім, ‑дзіце, ‑дзяць; зак.
Тое, што і паўзыходзіць. Была пара з вальнейшым часам. Сяўба скончылася. Ярына паўсходзіла даўно і добра. Ішлі дажджы. І гэта вельмі гадзіла на поле. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)